Jak zadbać o czyste powietrze? Debata Stowarzyszenia "Program Czysta Polska"

Minister klimatu i środowiska Michał Kurtyka wyjaśnił podczas debaty, że smog składa się z m.in. z tlenków węgla, azotu, siarki, jak i zawieszonych cząsteczek PM2,5 czy PM10 oraz rakotwórczego benzo(a)pirenu.

- W większej części smog generują stare, przestarzałe piece, tzw. kopciuchy. One są w kilku milionach polskich domów jednorodzinnych, stąd pomysł na program "Czyste Powietrze" - dodał szef resortu.

ZOBACZ: Jaki będziemy mieć klimat? Pierwszy Polski Multimedialny Raport Klimatyczny

Jak wyjaśnił Kurtyka, program obejmuje 100 miliardów złotych, dzięki którym mamy poradzić sobie z problemem zanieczyszczonego powietrza w ciągu 10 lat.

- Chodzi o wymianę pieców czy pomoc w ociepleniu domów. Nowe źródła ciepła mogą być o mniejszej mocy, a dzięki temu rachunki za ich użytkowanie będą niższe - mówił podczas debaty w Polsat News.

Transport również wpływa na zanieczyszczenie powietrza

Minister przypomniał, że smog powoduje również transport. - W centrach wielkich miast generuje 60-70 proc. spośród tych zanieczyszczeń, dlatego m.in. wymieniamy autobusy na zeroemisyjne - powiedział Kurtyka.

W środę Michał Kurtyka będzie gościem "Wydarzeń". Transmisja na polsatnews.pl, w Polsat News i Polsacie od godz. 19:25.

Ministerstwo Środowiska i Klimatu planuje, iż program "Czyste Powietrze" będzie największym beneficjentem Krajowego Programu Odbudowy, służącemu do uzyskania sporych środków z Unii Europejskiej po pandemii koronawirusa. W ramach tych środków na poprawę powietrza w Polsce może trafić 3,8 mld euro.

Głos podczas debaty zabrał również Bartłomiej Orzeł, pełnomocnik premiera ds. czystego powietrza. Jak mówił, na mapie Polski problem smogu widoczny jest przede wszystkim w województwach małopolskim, śląskim i dolnośląskim.

- Najbardziej zanieczyszczonymi smogiem miastami są Nowy Targ, Rybnik, Sucha Beskidzka, Nowy Sącz czy Nowa Ruda. Jeśli popatrzymy pod kątem największej liczby dni z przekroczonym stężeniem pyłów PM10 w powietrzu, na liście pojawia się również Pszczyna - stwierdził.

Jak uznał, "nie możemy powiedzieć, że gdzieś w Polsce problem zanieczyszczonego powietrza istnieje w mniejszym stopniu". - Smog nie zatrzymuje się na rogatkach miast, przenosi go wiatr. Problem trzeba więc rozwiązać kompleksowo - ocenił.

WIDEO: "Smog nie zatrzymuje się na rogatkach miast". Jak zadbać o czyste powietrze? Debata w Polsat News

"Kompleksowe dofinansowanie"

Bartłomiej Orzeł przypomniał, że o smogu zaczęła mówić strona społeczna jeszcze w 2012 roku. Wówczas powstał Krakowski Alarm Smogowy, który następnie przeobraził się w ogólnopolską organizację.

Z kolei zdaniem Pawła Mirowskiego, wiceprezesa Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, beneficjenci "Czystego Powietrza" mogą liczyć na "kompleksowe dofinansowanie". 

- Program jest przeznaczony dla właścicieli lub współwłaścicieli domów jednorodzinnych, które mają wydzielone lokale i wyodrębnioną księgę wieczystą. Jego budżet jest przewidziany do 2029 roku, a wnioski można składać do 2027 roku - powiedział w trakcie debaty.

ZOBACZ: Zakaz palenia węglem i drewnem w Warszawie? Jest projekt uchwały

Mirowski uściślił, że w ramach "Czystego Powietrza" można także uzyskać finansowanie na wykonanie dokumentacji np. podczas termomodernizacji domu czy wykonać remont instalacji dostarczającej ciepłą wodę.

Dofinansowanie na podstawowym poziomie dotyczy osób, których dochód roczny nie przekracza 100 tys. zł. Podwyższony poziom dotyczy osób o dochodach średnich miesięcznych do 1400 zł/os. (gospodarstwa wieloosobowe), a w przypadku gospodarstw jednoosobowych – do 1960 zł.

"Media mają kluczową rolę"

Natomiast według Stanisława Janowskiego, prezesa Stowarzyszenia "Program Czysta Polska", w walce o ochronę środowiska istotna jest rola mediów. 

- One są kluczowe. Naszą misją jest przede wszystkim informować, a dzięki temu inicjować zmiany w postawach proekologicznych - stwierdził w Polsat News.

Jak otrzymać dofinansowanie z programu "Czyste Powietrze"?