Miliardy na odbudowę gospodarki po pandemii. Poznaj szczegóły
- Zależy nam na tym, żeby Polacy zarabiali jak najwięcej i inwestowali później w polską gospodarkę - zapewnił premier Morawiecki, który przedstawił w piątek szczegóły Krajowego Planu Odbudowy. Przewiduje on skierowanie na inwestycje 23,9 mld euro w ramach bezzwrotnych dotacji oraz 34,2 mld euro w formie pożyczek.
Krajowy Plan Odbudowy opiera się na pięciu filarach, pierwszy z nich to odbudowa konkurencyjności polskiej gospodarki. Projekty w ramach tego filaru mają prowadzić do wzrostu wydajności i produktywności gospodarki - powiedział w piątek premier Mateusz Morawiecki.
Prezentując na piątkowej konferencji prasowej kierowany do konsultacji Krajowy Plan Odbudowy premier powiedział, że opiera się on na pięciu filarach, a pierwszym z nich jest odbudowa konkurencyjności polskiej gospodarki.
ZOBACZ: "Recepta na kryzys". W sobotę KO zaprezentuje nowe propozycje
Podkreślił, że trzeba zwiększyć produktywność i wydajność gospodarki, co prowadzi do tego, że "życie poszczególnych obywateli, pracowników może być lepsze". - Na tym nam przede wszystkim zależy, żeby Polacy więcej zarabiali, żeby praca Polaków była jak najbardziej produktywna - mówił Morawiecki.
Wideo: premier Mateusz Morawiecki przedstawił szczegóły Krajowego Planu Odbudowy
"Podniesienia innowacyjności, wydajności i produktywności"
- Dlatego pierwsza grupa projektów - ta która ma prowadzić do podniesienia innowacyjności, wydajności i produktywności polskiej gospodarki to pierwszy filar Krajowego Planu Odbudowy. Już w tej jednej części, pierwszej części, jaką jest Krajowy Plan Odbudowy, część dużego programu inwestycyjnego idącego w setki miliardów złotych, przeznaczymy w jak najkrótszym terminie czasu około 20 mld zł" - powiedział premier.
Polska do końca 2026 r. otrzyma:
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) February 26, 2021
✅ 23,9 mld euro w postaci bezzwrotnych dotacji
✅ 34,2 mld euro w formie ewentualnych pożyczek #PlanOdbudowy pic.twitter.com/mBdOwOQOoJ
Pierwszy filar to odbudowa konkurencyjności gospodarki. Drugi filar to cyfryzacja. "Wiemy doskonale, że praca wsparta przez mechanizmy gospodarki cyfrowej, gospodarki wysoko zautomatyzowanej, zdygitalizowanej może prowadzić w kierunku uodpornienia gospodarki na wstrząsy takie, jakim był COVID-19, jakim może być w przyszłości jakaś kolejna katastrofa pandemiczna. Musimy być na to przygotowani, żeby jednocześnie też wykorzystywać potencjał gospodarki polskiej tak, jak widzimy to po danych gospodarczych udało się nam do tej pory zrobić" - podkreślił Morawiecki na konferencji prasowej.
Przyznał zarazem, że przed rządem jeszcze wiele pracy. - Doskonale zdaję sobie sprawę, że są sektory gospodarcze, które borykają się cały czas z ogromnymi problemami - stąd nasze tarcze: tarcza branżowa, tarcze finansowe - dodał premier.
ZOBACZ: Bosak: bardziej boję się szkód gospodarczych niż zdrowotnych
Trzeci filar KPO to sprawny sektor zdrowia. Szef rządu zwrócił uwagę, że w walce z pandemią COVID-19 bardzo pomogły elektroniczne recepty, skierowania i zwolnienia. "Ale cały spójny system ochrony zdrowia, sprawnie odpowiadający na wyzwania pandemiczne, ale oczywiście nie tylko, bo chcemy i musimy patrzeć na ten świat po COVID-19 jako najlepszy możliwy poziom dostępności usług zdrowotnych" - przekonywał premier. Jak dodał, na ten cel z KPO przeznaczonych zostanie blisko 20 mld złotych.
Premier @MorawieckiM w @MFIPR_GOV_PL: To, jakie powinny być te inwestycje w Krajowym #PlanOdbudowy, czyli programie odbudowy gospodarki po COVID-19, musimy oprzeć na pięciu podstawowych filarach. pic.twitter.com/Z4OBOfbvzt
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) February 26, 2021
Czwarty filar - mówił Morawiecki - to mobilna, inteligentna Polska. - Wsparcie niskoemisyjnego transportu publicznego, transportu między miastami, wsparcie kolei. To coś co dzisiaj jest niezwykle ważne też w przypadku inwestycji rozwojowych. Tu będziemy alokować około 25 mld zł z Krajowego Programu Odbudowy - oświadczył.
Premier dodał, że piąty filar, to zmiany w zakresie klimatu, na które musimy odpowiedzieć, czyli - wskazał - transformacja energetyczna.
250 mld zł na transformację
- Na całą transformację energetyczną w ramach Umowy Partnerstwa, Krajowego Programu Odbudowy i środków krajowych przeznaczymy ponad 250 mld zł. To są dodatkowe środki wynegocjowane i alokowane z rożnych programów - powiedział szef rządu.
- Te inwestycje w zieloną gospodarkę pomogą nam również w budowie polskiej konkurencyjności, konkurencyjności szeregu polskich przemysłów - dodał Morawiecki.
Środki z Funduszu Odbudowy zostaną zainwestowane w:
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) February 26, 2021
➡️ ochronę zdrowia
➡️ transformację w kierunku "zielonej" gospodarki
➡️ innowacyjne rozwiązania
➡️ przyjazny środowisku transport
➡️ rozwiązania cyfrowe#PlanOdbudowy pic.twitter.com/1LDODNeGPJ
Szef rządu podkreślał, że w ramach tego planu rząd chce przebudować system finansów, system podatkowy, zainwestować w edukację dzieci i młodzieży, a także zainwestować w Polskę cyfrową.
- Przede wszystkim ze wsparciem Krajowego Programu Odbudowy chcemy zaproponować szereg wielkich programów inwestycyjnych - zaznaczył. Mają to być wielkie inwestycje takie jak Centralny Port Komunikacyjny czy przekop Mierzei Wiślanej, ale również inwestycje wielkie z powodu tego, że "będą docierać do wszystkich gmin i wszystkich powiatów".
ZOBACZ: Premier: KE powinna wykorzystać siłę gospodarczą UE do nacisku na firmy farmaceutyczne
- To, co jest znakiem firmowym rządów Zjednoczonej Prawicy, a więc rozwój zrównoważony, będziemy kontynuować i rozwijać twórczo w ramach nowego europejskiego ładu - powiedział Morawiecki.
Rząd jest "otwarty na propozycje"
Morawiecki podkreślił, że teraz KPO będzie szeroko konsultowany. - Jesteśmy otwarci, na różnego rodzaju propozycje, jesteśmy otwarci na pewne przesunięcia i tu pewna dobra wiadomość. Nie wszystko się zmieści w Krajowym Planie Odbudowy, nie wszystko się zmieści w ramach partnerstwa programów unijnych i funduszy strukturalnych. Ale po to tworzymy całościową propozycję w ramach nowego kontraktu społecznego jakim będzie Polski Nowy Ład, by uzupełniać w wielu miejscach Polski, w wielu sektorach, w mikrogospodarce i makroekonomicznym wymiarze wszystkie te sfery o nasze środki krajowe, które będą również dostępne w ramach Polskiego Nowego Ładu - powiedział szef rządu.
#PlanOdbudowy to:
— Kancelaria Premiera (@PremierRP) February 26, 2021
➡️ naprawa szkód gospodarczych i społecznych po pandemii COVID-19
➡️ strategia uodpornienia gospodarki na przyszłe, nieprzewidziane okoliczności pic.twitter.com/rHDIOlIZ4o
Dodał, że będą one się przyczyniały do zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki w Europie i na całym świecie. Podkreślił, że o tę konkurencyjność "rozegra się główna walka między regionami świata i w ramach UE".
Ocenił, że patrząc na wyniki całej gospodarki polskiej w 2020 r. i polskiego budżetu "są to dobre jaskółki, dobre podstawy, dobre części składowe naszego rozwoju gospodarczego w kolejnych latach". - A krajowy program odbudowy, który dziś przedstawiamy państwu do konsultacji, jest jednym z istotnych bardzo filarów całego naszego wielkiego programu gospodarczego, który będziemy wkrótce odsłaniać w kolejnych etapach przed państwem - powiedział szef rządu.
"KPO to plan odbudowy i przebudowy"
Krajowy Plan Odbudowy to nie tylko plan odbudowy, ale i przebudowy, polski plan głębokiego unowocześnienia gospodarki i usprawnienia państwa - oświadczył w piątek wicepremier Jarosław Gowin podczas prezentacji KPO, który rząd przekazuje do konsultacji.
Jak stwierdził Gowin, środki z KPO to ogromy walor, i zostaną przeznaczone na reformy. Wskazał sześć podstawowych obszarów tych reform, które mają podnieść konkurencyjność i odporność polskiej gospodarki.
ZOBACZ: 300 mln zł wsparcia dla Warmii i Mazur. "Dzięki szybkim działaniom Jarosława Gowina"
Jako pierwszy obszar wymienił transformację sektorów najbardziej poszkodowanych przez pandemię, na którą - jak zaznaczył Gowin - przeznaczone ma być niemal 5,5 mld zł. Mają trafić na wsparcie przedsiębiorców i dywersyfikację ich działalności, tak by byli bardziej odporni na zmiany gospodarcze. Inny obszar to bodźce zachęcające do bardziej zielonych rozwiązań, zmniejszenie oddziaływania na środowisko i zwiększenie w ten sposób atrakcyjności polskich produktów.
Drugi wymieniony obszar to stworzenie przedsiębiorcom stabilnych warunków do inwestowania, na co przeznaczone ma być ok. 2,5 mld zł. Chodzi np. o przygotowanie uzbrojonych terenów inwestycyjnych oraz reformę planowania i zagospodarowania przestrzennego. Ma to m.in. przyspieszyć inwestycje.
Transformacja przemysłu 4.0
Trzeci obszar to strukturalna transformacja przemysłu 4.0 i gospodarka o obiegu zamkniętym. „Blisko 4 mld zł przeznaczymy np. na wspieranie tworzenia rynku surowców wtórnych, testowanie innowacyjnych technologii wykorzystania odpadów, na obniżenie negatywnego oddziaływania na środowisko na każdym etapie funkcjonowania produktu” - tłumaczył Gowin. W tym obszarze przewidziano też inwestycje w mobilność bezzałogową, w drony - dodał.
Czwarty obszar to wzmocnienie potencjału sektora nauki i usprawnienie transferu wiedzy i innowacji do gospodarki. Na to przeznaczone ma być ok. 2 mld zł. Chodzi o inwestycje w rozwój potencjału naukowego. „Chcemy, by Polska słynęła z dorobku polskich naukowców i wdrożeń tych polskich odkryć” - wyjaśnił Gowin. W piątym obszarze blisko 3 mld zł ma być przeznaczone na przygotowanie kadr dla nowoczesnej gospodarki, np. na tworzenie branżowych centrów umiejętności. Ciągle mamy problem braku wystarczających kwalifikacji pracowników - zaznaczył wicepremier.
Szósty obszar to aktywizacja zawodowa i przeciwdziałanie luce w zatrudnieniu. Mamy wiele osób biernych zawodowo, nasza gospodarka potrzebuje też większej liczby pracowników zagranicznych - tłumaczył Gowin. Na te cele mają trafić ponad 2 mld zł.
Przygotowanie KPO wynika z Europejskiego Instrumentu Odbudowy i Odporności (Recovery and Resilience Facility - RRF), który przewiduje 750 mld euro pomocy dla państw członkowskich.
"Docenienie roli sektora medycznego"
Krajowy Plan Odbudowy docenia rolę sektora medycznego i poświęca mu duży program, który w znaczącym stopniu, bo bliskim 20 mld zł, będzie dofinansowywał i wspierał odbudowę postcovidową sektora medycznego. Nic tak się nie opłaca, jak inwestycja w zdrowie - powiedział w piątek minister zdrowia Adam Niedzielski.
Minister przypomniał, że 4 marca 2020 r. w Polsce odnotowano pierwszy przypadek SARS-CoV-2. - To jest bardzo symboliczne, że od tego czasu upływa właśnie rok (...) i pracujemy, dyskutujemy, mówimy o tym, jak odbudować kraj po tej traumie - powiedział Niedzielski.
Wskazał, że teraz wchodzimy w "nową fazę odbudowy gospodarki we wszystkich aspektach jej funkcjonowania". - Szczególnie dotknięty przez ten ostatni rok był właśnie sektor zdrowia - to lekarze, pielęgniarki, ratownicy medyczni, diagności laboratoryjni i wiele innych zawodów medycznych było na pierwszej linii bezpośredniej walki z pandemią, na pierwszej linii narażenia na niebezpieczeństwo. Wszystkie siły i środki państwa były kierowane na to, żeby wesprzeć zawody medyczne i funkcjonowanie wszystkich jednostek medycznych - powiedział.
- Bardzo się cieszę, że Krajowy Plan Odbudowy docenia tę rolę sektora medycznego, ponieważ poświęca mu oddzielny obszar, duży program, który w tak znaczącym stopniu, bo bliskim 20 mld zł, będzie dofinansowywał i wspierał odbudowę postcovidową, przywracanie funkcjonalności sektora medycznego - powiedział szef MZ. Ocenił, że ostatni czas "szczególnie dobitnie pokazał, jak bardzo gospodarka i zdrowie są systemem naczyń połączonych". - Nic tak się nie opłaca, jak inwestycja w zdrowie - dodał.
Na konferencji prasowej w Warszawie poświęconej Krajowemu Planowi Odbudowy Adam Niedzielski zapowiedział cztery obszary zmian w sektorze zdrowia.
Cztery obszary zmian w opiece zdrowotnej
Jednym z obszarów ma być - mówił - "obszar związany ze zwiększeniem efektywności i dostępności świadczeń zdrowotnych przez wsparcie infrastrukturalne podmiotów leczniczych i rozwój e-zdrowia". Przekonywał, że pandemia pokazała, jak cenne okazały się narzędzia takie jak e-recepta, e-zwolnienie czy e-skierowanie.
- Chcemy rozwijać ten kierunek rozwoju poprzez wprowadzenie nowych elementów - zapowiedział. Jako taki nowy element wymienił elektroniczną dokumentację medyczną, czyli - wyjaśniał - "sposób zapisywania informacji o leczeniu pacjenta (...) dostępny dla pacjenta zawsze pod ręką i możliwy do skonsultowania".
- Cyfryzacja w dziedzinie opieki zdrowotnej (...) to też kontynuacja procesu (...) ochrony epidemiologicznej - powiedział Niedzielski, wskazując na sanepid, którego "stan pod kątem cyfryzacji pokazywał, że potrzebne są ogromne inwestycje".
Jak również zapowiadał, w ramach pierwszego obszaru reformatorskiego "chcemy również wzmocnić infrastrukturę ukierunkowaną na priorytetowe dziedziny, tzn. zakaźnictwo, onkologia i kardiologia - główne dziedziny, które przyczyniają się do leczenia Polaków w największej skali".
Zwiększenie liczebności personelu medycznego
Drugi obszar zmian - powiedział minister - dotyczy kadr medycznych. - Chcemy działać w kierunku zwiększenia liczebności personelu medycznego poprzez stworzenie odpowiednich warunków do ich kształcenia. Chodzi zarówno o inwestycje w modernizację bazy dydaktycznej, ale też (...) chcemy stworzyć system, który będzie skłaniał do podejmowania i kontynuowania studiów medycznych - tłumaczył Niedzielski.
Dodał, że chodzi o "system stypendiów, o współfinansowanie studiów odpłatnych i o system mentoringu".
Trzecie zagadnienie, które wymienił minister to wzmocnienie zaplecza naukowego w dziedzinie nauk medycznych i zdrowia.
- Chodzi o wsparcie zarówno sektora biomedycznego dla (...) firm, które działają już w zakresie B+R (Badanie i Rozwój - red.). Mówię tu też o wykorzystaniu bogactwa danych. To jest przyszłość medycyny - analizy, budowanie ścieżek pacjenta poprzez analizowanie zakresów informacyjnych, wykorzystywanie algorytmów sztucznej inteligencji po to, żeby przewidywać różne konsekwencje zdrowotne. To jest ten "low-hanging fruit" - podkreślił.
Zaznaczył, że system danych jest dobrze rozwinięty, a Narodowy Fundusz Zdrowia jest dysponentem potężnej bazy informacyjnej.
Szef resortu zdrowia powiedział, że planowane jest stworzenie sprzyjającego warunków dla rozwoju sektora leków i wyrobów medycznych. - Wszyscy mamy ogromną świadomość tego i kryzys pandemiczny to pokazał, jak bardzo krytyczne jest posiadanie własnych zasobów w zakresie dostępności leków i dostępności do różnych substancji. To one potem w warunkach kryzysowych powodują, że to poczucie bezpieczeństwa - albo jest, albo go nie ma - powiedział Niedzielski.
Podkreślił, że rząd przewiduje inwestycje zarówno w infrastrukturę jak i w badania. - Będziemy chcieli rozbudować infrastrukturę produkcyjną, ale jednocześnie prowadzić badania i projekty, których celem jest właśnie wytwarzanie nowych substancji - wyjaśnił minister zdrowia.
Przedstawienie planu do Komisji Europejskiej
Konsultacje Krajowego Planu Odbudowy (KPO) potrwają do 2 kwietnia - poinformował w piątek wiceminister funduszy i polityki regionalnej Waldemar Buda. Dodał, że negocjacje z Komisją Europejską powinny się zamknąć w ciągu dwóch, trzech miesięcy.
Wiceszef MFiPR wyjaśnił, że KPO przewiduje inwestycje w: zdrowie; gospodarkę i przedsiębiorców; energię i środowisko; cyfryzację; infrastrukturę; transport; innowacje; społeczeństwo oraz spójność terytorialną.
Buda wskazał, że co najmniej 20 proc. środków na inwestycje trafi na komponent cyfryzacyjny, a 37 proc. na inwestycje związane ze środowiskiem i ochroną klimatu.
Przypomniał, że KPO przewiduje skierowanie na inwestycje 23,9 mld euro w ramach bezzwrotnych dotacji oraz 34,2 mld euro w formie pożyczek.
Wiceminister poinformował, że konsultacje KPO potrwają do 2 kwietnia, a do 30 kwietnia ma zostać przedstawiony Komisji Europejskiej. Dodał, że liczy na to, iż negocjacje z Komisja Europejską zakończą się w ciągu dwóch, trzech miesięcy.
