Narodowe Święto Odrodzenia Polski. Jak 22 lipca wyglądał w PRL-u?

Polska
Narodowe Święto Odrodzenia Polski. Jak 22 lipca wyglądał w PRL-u?
Wikimedia Commons/autor nieznany (domena publiczna)
22 lipca 1946 r. otwarto odbudowany po wojnie Most Poniatowskiego. To jedna z inwestycji, którą oddawano do użytku właśnie w Narodowe Święto Odrodzenia Polski

Huczne obchody, wystąpienia władz i zakończenia wielu strategicznych inwestycji. 22 lipca w Polsce Ludowej był najważniejszym świętem państwowym, czyli Odrodzenia Polski. W środę przypada rocznica m.in. otwarcia Pałacu Kultury i Nauki, Stadionu Dziesięciolecia, Kombinatu w Nowej Hucie czy zniesienia stanu wojennego.

Narodowe Święto Odrodzenia Polski upamiętniało ogłoszenie tzw. manifestu PKWN (Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego). Było najważniejszym świętem państwowym w PRL-u.

 

Organizowano wtedy parady i festyny, a w stolicy odbywały się uroczystości z udziałem najwyższych przedstawicieli władz. 

 

ZOBACZ: Nim został pierwszym dandysem PRL-u. Wojenne losy Leopolda Tyrmanda

 

Manifest PKWN stwierdzał, że jedynym legalnym źródłem władzy w Polsce jest Krajowa Rada Narodowa, a rząd RP obradujący na uchodźctwie uznano za nielegalny. 

 

O treści manifestu decydował Stalin

 

W manifeście uznano, że PKWN jest "legalną tymczasową władzą wykonawczą". Oficjalnie dokument ogłoszono 22 lipca 1944 r. w Chełmie (dzisiejsze woj. lubelskie).

 

W rzeczywistości PKWN utworzono pod patronatem Stalina 21 lipca 1944 r. w Moskwie, a jego członkowie dotarli do Chełma Lubelskiego dopiero 27 lipca 1944 r. Dyktator ZSRR decydował również o treści manifestu.

 

Warszawa obchodzi wiele rocznic

 

Rok później komunistyczne władze uznały dzień wydania manifestu za święto państwowe, wolne od pracy. Od tego czasu co roku hucznie obchodzono Narodowe Święto Odrodzenia Polski.

 

ZOBACZ: Opuszczony zamek z PRL-u przyciąga turystów. Teraz chcą zrobić z niego hotel

 

PRL-owska propaganda starała się, aby każdego 22 lipca oddawać do użytku ważne inwestycje. Działo się tak z wieloma obiektami w Warszawie.

 

Były nimi np. odbudowany po II wojnie światowej Most Poniatowskiego (1946 r.), Trasa W-Z i wchodzący w jej skład Most Śląsko-Dąbrowski (1949 r.), Marszałkowska Dzielnica Mieszkaniowa (1950 r.), Pałac Kultury i Nauki oraz Stadion Dziesięciolecia (oba otwarto w 1955 r.), Trasa Łazienkowska (1974 r.) oraz Wisłostrada (również 1974 r.).

 

Początek Kombinatu, koniec stanu wojennego

 

22 lipca to również rocznica innych wydarzeń z czasów Polski Ludowej. 66 lat temu zaczął działać Kombinat im. Włodzimierza Lenina w krakowskiej Nowej Hucie, 47 lat temu w Bielsku-Białej uruchomiono linię produkcyjną Fiata 126p, a rok później w Gdańsku otwarto Port Północny.

 

W innych miastach tego dnia oddawano do użytku setki innych budynków i dróg; kończono również etapy strategicznych inwestycji. 

 

Jaruzelski nie chciał, by likwidować święto

 

Ponadto, 22 lipca 1983 roku Rada Państwa zniosła formalnie stan wojenny w Polsce po 586 dniach obowiązywania. Władze zachowały jednak część represyjnego ustawodawstwa. 

 

ZOBACZ: Stanisław Kania nie żyje. Były I sekretarz KC PZPR miał 93 lata

 

Narodowe Święto Odrodzenia Polski zniósł w 1990 r. Sejm Kontraktowy (wybrany w wyborach z 1989 r.); 182 posłów było "za", 56 "przeciw", a 39 wstrzymało się od głosu. Przeciwko likwidacji święta był również ówczesny prezydent Wojciech Jaruzelski. 

 

Jednocześnie Sejm przywrócił wtedy Święto Konstytucji 3 Maja, zlikwidowane tuż po II wojnie światowej, gdy władzę w Polsce objęli komuniści.

wka/ polsatnews.pl, PAP
Czytaj więcej

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi newsami?

Jesteśmy w aplikacji na Twój telefon. Sprawdź nas!

Przeczytaj koniecznie