Szkodniki i choroby rododendronów – jak sobie z nimi poradzić?

Plamy, dziury, wygryzienia, zniekształcenia… poniższy artykuł pomoże ci w ich szybkim rozpoznawaniu, zapobieganiu oraz zwalczaniu!

Jakie szkodniki zagrażają rododendronom?

Rododendrony są narażone na wiele szkodników, z których niektóre są groźniejsze niż inne. Jedne powodować mogą lekkie żółknięcie, inne sporych rozmiarów dziury w liściach, a jeszcze inne – rozkładać korzenie i przenosić się na inne rośliny w ogrodzie.

Oto szkodniki, na które szczególnie powinniśmy uważać i które najczęściej "goszczą" na naszych różanecznikach:

• Mszyce różanecznikowe: te małe owady mogą być utrapieniem wielu ogrodów. Ssąc soki z roślin, prowadzą do ich osłabienia, a w efekcie deformacji i żółknięcia liści. Rozpoznasz je po charakterystycznej spadzi wydzielanej przez mszyce (w zaawansowanym stadium zmienić się może ona w przypominający czarny pył grzyb sadzawkowy). Zwykle owady żerują na najmłodszych liściach, a spodziewać się ich można zazwyczaj w trakcie słonecznej, bezdeszczowej pogody. Poznasz je po jasnozielonym kolorze odwłoków.
• Opuchlaki truskawkowce: te małe, centymetrowe chrząszcze żerują szczególnie wśród korzeni rododendronów, ale także wśród ich liści. Charakteryzują je łatwe do zauważenia ryjki oraz larwy: te mają brązowe główki przytroczone do białego tułowia. Okres ich najbardziej intensywnego działania przypada na maj i czerwiec. Efektem ich żerowania są owalne dziury w liściach – po ich zauważeniu trzeba działać szybko i jak najprędzej spryskać rododendrony, by owad nie zdążył złożyć jaj w korzeniach: te są wyjątkowe trudne do zwalczenia i mogą prowadzić nawet do uschnięcia rośliny.
• Mączliki różanecznikowe: łatwo pomylić je z mszycami – atakują wtedy, gdy na dworze słonecznie i bezwietrznie. W taki sposób uszkadzają krzewy, że te gorzej znoszą niskie temperatury oraz najścia różnorodnych chorób. Tworzą kolonie w małych liściach, a ich larwy wysysają z nich soki. W efekcie liście marszczą się i maleją. Szkodniki wytwarzają podobną spadź, co mszyce. Jasnożółte owady mierzą około 1,2 milimetra i posiadają białe skrzydła.
• Gąsienice: te larwy motyli żerują na liściach i pędach. Szczególnie popularny wśród nich jest pyliniak wrzosiak, charakteryzujący się brązowawym odwłokiem. Uszkodzenia pozostawione po szarobrązowych larwach wyglądają jak nieregularne rowki czy dziury.

Najlepszą obroną przed szkodnikami jest regularne sprawdzanie roślin i działanie na pierwsze oznaki intestacji – najlepiej za pomocą specjalnego preparatu. Jest to kluczowe, zwłaszcza w przypadku szkodników takich jak mszyce, które mogą przenosić choroby z jednej rośliny na drugą.

ZOBACZ: Krzewy ozdobne kwitnące od wiosny do jesieni – jakie rośliny upiększą Twój ogród?

Choroby rododendronów – rodzaje

Dlaczego rododendrony chorują? Może mieć na to wpływ wiele czynników: często brakuje im wilgotności. Problematyczne może być nawet ukształtowanie terenu, które zapobiega zbieraniu się wody. W końcu to goście z zagranicy, którym niekiedy ciężko przystosować się do warunków panujących w Polsce. Doskwierają im także mroźne zimy czy porywiste wiatry, które dodatkowo osłabiają krzewy. Pozbawione sił witalnych, mogą zapadać na różnego rodzaju choroby.

Wyróżniamy 3 najważniejsze choroby azalii i rododendronów:

Choroby infekcyjne – są to najczęściej choroby grzybowe rododendronów.

Choroby nieinfekcyjne – wynikające z niewłaściwej pielęgnacji rośliny czy panujących warunków.

Choroby związane z atakami szkodników – a w zasadzie uszkodzenia liści czy korzeni przez owady, które mogą być mylone między innymi z chorobami grzybiczymi.

Najpowszechniejsze choroby atakujące różaneczniki

Kiedy mówimy o chorobach rododendronów, mamy na myśli różnorodne infekcje, które mogą wpłynąć na zdrowie i wygląd rośliny. Mogą łączyć się z występowaniem szkodników (osłabione rośliny częściej toczone są przez infekcje) lub występować osobno.

Warto je znać. Dzięki temu dowiemy się między innymi, który chory rododendron podlewanie zniesie lepiej, a który gorzej. Oto przypadłości, które najczęściej dotykają nasze różaneczniki:

• Fytoftoroza: Jest to choroba grzybicza (winowajcą jest grzyb Phytophthora) atakująca korzenie rododendronów, prowadząc do ich zamierania. Najczęściej powoduje ją nadmierna wilgoć, w której przebywają młode krzewy i sadzonki. Jak ją rozpoznać? Charakterystyczne są wywinięte liście, które tracą swój blask i stają się matowe. Wszystko przez zahamowanie poboru wody – należy postępować szybko, bo fytoforoza może w szybkim tempie zniszczyć cały krzew.
• Chloroza: tę chorobę znają wszyscy miłośnicy rododendronów – to ona jest najczęstszą winowajczynią żółknących liści krzewów. Fraza "choroby rododendronów: żółte liście" pojawia się nader często na szczycie zapytań w internecie! Powodem jej występowania jest często zbyt wysokie pH podłoża, czyli gleba zbyt zasadowa (odczyn nie powinien być wyższy niż 5,5). W wyniku chlorozy najmłodsze liście żółkną, nie powstają również charakterystyczne kwiaty oraz zahamowany jest wzrost rośliny. W przypadku jej występowania koniecznie należy zastosować preparaty obniżające pH czy wyposażyć się w odpowiednie nawozy.
• Szara pleśń: kolejną chorobą grzybową rododendronów jest szara pleśń, która atakuje w szczególności sadzonki różaneczników. Jeśli posiadamy krzak z niepewnego źródła, to może on być nosicielem takiej choroby – jej wylęgarnią są szklarnie, w których panuje zbyt duże zagęszczenie roślin i mała ilość naturalnego światła. Rozpoznamy ją po gnilnych plamach zarówno na liściach, jak i kwiatach, zamieniającą się w pylący nalot. Przed zasadzeniem należy więc obowiązkowo spryskać ją odpowiednimi preparatami.
• Plamistość liści: chociaż powodem występowania plamistości liści rododendronów mogą być różnorodne grzyby, to najbardziej popularnym z nich jest Alternaria alternata. Objawami plamistości są – a jakże – małe plamy o nieregularnych kształtach. Z początku szarawe, po jakimś czasie zasychają, osłabiając całą roślinę. Występowaniu plamistości sprzyja, jak każdej chorobie grzybiczej, wysoka wilgotność i temperatura. Należy bezzwłocznie odcinać obumarłe liście i zbierać te, które opadły już z rośliny.

ZOBACZ: Kiedy przycinać porzeczki? Przygotuj krzewy na kolejny sezon

Niezmiernie ważne jest, aby regularnie sprawdzać stan roślin w ogrodzie i podejmować odpowiednie działania w celu zwalczania ich chorób. Preparaty, pielęgnacja… wszystko po to, by nie dopuścić do rozprzestrzeniania się przypadłości na resztę ogrodu!

Szkodniki i choroby rododendronów – przeciwdziałanie

Lepiej zapobiegać, niż leczyć! Warto się zabezpieczyć, zanim zostaniemy zmuszeni do szukania informacji na temat zwalczania chorób rododendronów. Skuteczne przeciwdziałanie wymaga połączenia wielu praktyk ogrodniczych.

Oto pięć ważnych kroków, dzięki którym będziesz cieszyć się zdrowymi i pięknymi roślinami:

1. Regularne przycinanie i usuwanie martwych lub zainfekowanych gałęzi.
2. Utrzymywanie czystości wokół rośliny, zbieranie opadłych liści.
3. Stosowanie odpowiednich fungicydów i pestycydów w razie potrzeby.
4. Cykliczny monitoring obecności szkodników na roślinach.
5. Zapraszanie do ogrodu drapieżników naturalnych, takich jak ptaki czy biedronki.

Jak zwalczyć szkodniki na różaneczniku?

Zwalczanie szkodników na różaneczniku zwykle polega na połączeniu metod mechanicznych i chemicznych. Mechaniczne metody obejmują ręczne usuwanie szkodników, natomiast metody chemiczne polegają na utrzymaniu rośliny w dobrym zdrowiu, co czyni ją mniej atrakcyjną dla szkodników i silniejszą. W tym gronie warto wskazać na opryski, które powinny być używane w ostateczności – gdy na mniej drastyczne środki jest już za późno, a Ty zastanawiasz się, jak uratować rododendron.

ZOBACZ: Cięcie traw ozdobnych – kiedy i jak robić to poprawnie?

Choroby rododendronów – jak je wyeliminować?

Przejdźmy do medycznych konkretów, czyli leczenia chorób rododendronów. Ich zwalczanie wymaga wszechstronnego podejścia. Kluczem jest szybka identyfikacja problemu i natychmiastowe podjęcie działań. Często wymaga to przycinania i niszczenia zainfekowanych części rośliny, a w innych przypadkach konieczne mogą być odpowiednie opryski fungicydami. 

Poprawna weryfikacja problemów, z jakimi walczy roślina jest kluczem do sukcesu – niektóre choroby można wyeliminować jedynie poprzez zmianę warunków bytowania (na przykład odpowiedni nawóz czy zmiany w uprawie), a na inne choroby rododendronów pomogą tradycyjne opryski. Wszystko po to, by ratować nasze pięknie kwitnące, cieszące oczy i wprowadzające wspaniały klimat różaneczniki i azalie.

W każdym przypadku ważne jest, aby działać szybko i zdecydowanie. Tak, aby zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się chorób i szkodników rododendronów i zapewnić, że nasze rośliny pozostaną zdrowe i piękne przez wiele lat. Warto o nie dbać!