Odnalazł się zaginiony skarb polskiego kina. Poznamy muzykę do "Janka Muzykanta" z 1930 r.

Kultura
Odnalazł się zaginiony skarb polskiego kina. Poznamy muzykę do "Janka Muzykanta" z 1930 r.
Wikimedia Commons/Filmoteka Narodowa
Witold Conti (na zdjęciu) w "Janku Muzykancie" był jednym z dwóch aktorów, który wcielił się w głównego bohatera

We Włoszech, w prywatnej kolekcji, odnalazły się oryginalne płyty z muzyką do filmu Ryszarda Ordyńskiego z 1930 r. "Janko Muzykant", jednego z pierwszych wyprodukowanych w Polsce pełnometrażowych filmów dźwiękowych - poinformowała Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny. Materiał zaginął po II wojnie światowej, nieznane były także partytury.

W jednym z numerów tygodnika "Kino" z 1930 r. można obejrzeć zdjęcie z przygotowywania ścieżki do "Janka Muzykanta".

 

- Widać na nim wnętrze studia nagraniowego, aktorów Witolda Conti oraz Marię Malicką. Obok niej stoi Grzegorz Fitelberg, w tle widać ekran, na którym wyświetlano obraz. To właśnie Grzegorz Fitelberg i Leon Schiller skomponowali muzykę do "Janka Muzykanta" - wyjaśniła  Dorota Zajdel, kierownik działu promocji FINA.

 

Tajemnicza "wyprawa" do Berlina

 

"Janko Muzykant" był jednym z pierwszych wyprodukowanych w Polsce pełnometrażowych filmów dźwiękowych. Film nakręcono w Warszawie i okolicach, a następnie udźwiękowiono w studiu w Berlinie.

 

ZOBACZ: W ścianie dworca znaleziono list sprzed 80 lat. Kto jest jego autorem?

 

W filmie Ordyńskiego piosenki po raz pierwszy w historii polskiego filmu zostały zaśpiewane przez bohaterów. Nie wiadomo, dlaczego dźwięk do "Janka Muzykanta" został nagrany w Berlinie.

 

W Warszawie działało już wtedy studio, w którym udźwiękowiano filmy na płytach gramofonowych, m.in. do pierwszego polskiego "dźwiękowca”, czyli "Moralności pani Dulskiej" (1930), do którego ścieżka dźwiękowa także zaginęła.

 

"Jedno z najbardziej sensacyjnych odkryć"

 

Premiera filmu odbyła się 8 listopada 1930 r. Muzykę zapisano na płytach gramofonowych. Po wojnie ścieżka dźwiękowa zaginęła, nie zachowała się także partytura.

 

Ponieważ film powstał na przełomie kina niemego i dźwiękowego, dialogi i elementy fabuły wyświetlane były na planszach, więc obraz z powodzeniem mógł być pokazywany jako niemy. W 2016 r. film zaprezentowano podczas 35. festiwalu kina niemego w Pordenone (Le Giornate del Cinema Muto).

 

ZOBACZ: "Pingwin potwór". Odnaleziono skamieliny ptaka wielkości człowieka

 

Dzięki rozgłosowi, jaki obraz współcześnie zyskał we Włoszech i działaniach poszukiwawczych Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego, w zbiorach prywatnego kolekcjonera odnalazły się i zostały już sprowadzone do Polski oryginalne zapisy ścieżki dźwiękowej.

 

Zdaniem filmoznawców FINA "to jedno z najbardziej sensacyjnych odkryć dotyczących przedwojennego polskiego kina ostatnich lat".

 

"Jeden z ciekawszych projektów, z jakimi przyszło się zmierzyć"

 

W pracowniach FINA trwają prace nad restauracją cyfrową obrazu "Janka Muzykanta" i przywróceniem mu utraconej ścieżki dźwiękowej. Repremiera filmu zaplanowana jest na kwiecień 2021 r. Odbędzie się podczas Święta Niemego Kina, organizowanego przez FINA w warszawskim Kinie Iluzjon. Światowa repremiera filmu po rekonstrukcji odbędzie się w maju 2021 r. w Castro Theatre w San Francisco.

 

- Przed nami jeden z najciekawszych projektów restauratorskich, z jakimi przyszło nam się zmierzyć. Posiadamy dwie niekompletne kopie filmu na taśmie filmowej, polską i czechosłowacką, a jedynym kompletnym materiałem jest właśnie sensacyjnie odnaleziona ścieżka dźwiękowa. Jej odczytanie, z tych niezwykle kruchych płyt, to duże wyzwanie dla specjalistów FINA – oceniła Anna Sienkiewicz–Rogowska, wicedyrektor FINA.

wka/ PAP, polsatnews.pl
Czytaj więcej

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi newsami?

Jesteśmy w aplikacji na Twój telefon. Sprawdź nas!

Przeczytaj koniecznie