Wsparcie czy ryzyko dla seniora? Wady i zalety naturalnych soków

"Naturalne = zdrowe" - to hasło, które w ostatnich latach zdominowało podejście do żywienia. Domowe soki i napoje fermentowane wracają do łask jako alternatywa dla suplementów diety i przetworzonych produktów. Coraz więcej ludzi sięga po m.in.:

• sok z kiszonej kapusty
• wodę z ogórków kiszonych
• sok z buraka
• sok pomidorowy

Naturalne napoje trafiają do diety nie tylko ze względu na skład, ale też tradycję i... poczucie, że "kiedyś to działało".

Sok z kiszonej kapusty. Probiotyki i sól w jednej szklance

Sok z kiszonej kapusty uchodzi za naturalne wsparcie odporności i trawienia. Zawiera bakterie kwasu mlekowego, które korzystnie wpływają na mikrobiom jelitowy. Seniorzy, u których różnorodność mikroflory często spada z wiekiem, mogą na tym szczególnie skorzystać.

To także źródło witaminy C (nawet 150–180 mg na szklankę), witamin z grupy B oraz składników mineralnych, m.in. potasu, wapnia, żelaza i magnezu. Umiarkowane ilości mogą wspierać odporność i łagodnie pobudzać układ pokarmowy.

ZOBACZ: Czujesz się tak rano? To może zwiastować cukrzycę

Problemem pozostaje jednak sól. Zgodnie z zaleceniami Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), dzienne spożycie sodu u dorosłych nie powinno przekraczać 2000 mg (mniej więcej 5 g soli), a jednak w takim soku może być jej sporo.

Dla osób z nadciśnieniem, przewlekłą chorobą nerek czy tendencją do obrzęków, to dawka, która może przynieść więcej szkody niż pożytku, zwłaszcza przy regularnym spożyciu.

Woda z ogórków kiszonych. elektrolitowa pomoc czy zagrożenie dla ciśnienia?

Choć kojarzona głównie z domowym remedium "na kaca", woda po ogórkach zyskuje popularność jako źródło probiotyków i elektrolitów. Zawiera kwas mlekowy oraz bakterie probiotyczne, które wspierają florę jelitową i mogą łagodnie regulować trawienie.

Napój ten dostarcza również sodu i potasu, dwóch ważnych elektrolitów, które organizm traci podczas wysiłku fizycznego. Są w nim także witaminy A, C, E, K oraz witaminy z grupy B, a także składniki mineralne (m.in. fosfor, wapń, żelazo, cynk i magnez). Uzupełnianie ich może poprawiać ogólne samopoczucie i wspierać metabolizm.

ZOBACZ: Tych produktów lepiej unikać po 60-tce. Sprzyjają demencji i nadciśnieniu u seniorów

Jednak i tu warto zachować czujność. Woda z ogórków kiszonych, szczególnie tych długo fermentowanych, może zawierać bardzo wysokie ilości sodu (nawet 5-6 g w 100 ml), co znacznie przekracza dzienny limit spożycia!

U seniorów z chorobami układu krążenia, niewydolnością serca lub nerek, taki poziom sodu może prowadzić do zatrzymania wody w organizmie, obrzęków i wzrostu ciśnienia krwi.

Sok z buraka. Dla serca, ale nie dla każdego

Sok z buraka ma bogaty skład odżywczy. Są zawarte w nim liczne witaminy (C, A, E, B1, B2, B6, kwas foliowy i niacynę) oraz minerały: żelazo, potas, cynk, miedź, magnez, fosfor i wapń. Co ważne, buraki zawierają również betalainy, czyli silne przeciwutleniacze odpowiedzialne za ich intensywny kolor i właściwości przeciwzapalne.

Dzięki zawartości azotanów, które w organizmie przekształcają się w tlenek azotu, sok z buraka może obniżać ciśnienie krwi i poprawiać elastyczność naczyń krwionośnych. To potencjalna korzyść dla osób starszych z łagodnym nadciśnieniem. Należy jednak skonsultować wprowadzenie tego napoju do diety z lekarzem prowadzącym, zwłaszcza jeśli pacjent stosuje leki.

ZOBACZ: Naukowcy potwierdzają. Wystarczy jeden rytuał, by żyć o 13 lat dłużej

To świetna wiadomość, ale z istotnym "ale". Buraki są bogate w szczawiany, które u osób predysponowanych mogą zwiększać ryzyko kamicy nerkowej. Wysokie stężenie azotanów może też u wrażliwych osób prowadzić do nagłych spadków ciśnienia, zawrotów głowy, a nawet chwilowego osłabienia.

Sok pomidorowy. likopenowy sprzymierzeniec, który może drażnić żołądek

Sok pomidorowy to dobre źródło likopenu, potasu i witamin (C, A, E, K oraz witaminy z grupy B, w tym B3 i B6),wspierających serce i odporność. Wersje bez dodatku soli mogą korzystnie wpływać na ciśnienie i poziom cholesterolu LDL. W badaniu przeprowadzonym w japońskim mieście Kuriyama przez naukowców z Tokyo Medical and Dental University, osoby pijące sok codziennie przez rok odnotowały poprawę tych parametrów.

ZOBACZ: Ból pleców daje się we znaki? To najlepsze sanatoria do walki z dolegliwością

Seniorzy sięgają po ten sok również ze względu na potas, który wspomaga pracę serca i może wpływać pozytywnie na regulację ciśnienia tętniczego. Z tego względu sok pomidorowy bywa polecany jako element diety DASH (ale tylko ten wariant bez soli lub z jej ograniczoną ilością). Ale uwaga - nadmiar potasu może szkodzić, szczególnie przy niewydolności nerek. Zdarzały się przypadki hiperkaliemii.

Problemem są też gotowe wersje tego napoju. Wiele soków pomidorowych dostępnych w sklepach zawiera sporą ilość soli oraz konserwantów. 

Poza tym pomidory stymulują wydzielanie soków żołądkowych, co może nasilać objawy refluksu, zgagi i nadkwasoty, szczególnie u osób z chorobą wrzodową lub nadwrażliwym żołądkiem. Możliwe są też alergie (np. obrzęk śluzówki, katar, łzawienie oczu).