Najstarsza polska kolęda. Jej rękopis przechowywany jest w skarbcu

Polska

Rękopis najstarszej polskiej kolędy pochodzący z XV w. rozpoczyna się od słów: "buccinemus in hac die", czyli "zadmijmy w trąbę w tym dniu". Utwór oparty jest na melodii chorału gregoriańskiego i przechowywany jest w skarbcu Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie.

Złota bombka choinkowa ze złotym ornamentem wisi na gałęzi choinki, obok fragment starego rękopisu z nutami.
Polsat News/bj.uj.edu.pl
Rękopis najstarszej polskiej kolędy przechowywany jest w skarbcu Biblioteki Jagiellońskiej

Pieśń została napisana w języku łacińskim przez profesora Uniwersytetu Krakowskiego, teologa i filozofa Bartłomieja z Jasła. Informując o cennym zabytku, Uniwersytet Jagielloński zaznaczył, że jest to najstarsza znana kolęda związana z ziemiami polskimi. Powstała na początku XV wieku.

 

Muzykolog i historyk muzyki dawnej dr Dorota Susuł wskazała, że, choć tekst pochodzi sprzed sześciuset lat, jego sens jest podobny do kolęd śpiewanych współcześnie. Opowiada m.in. o oczekiwaniu i radości w związku z Bożym Narodzeniem.

Najstarsza polska kolęda mówi o nadziei. "Zadmijmy w trąbę"

- Jest to kolęda, która mówi o nadziei, oczekiwaniu na Pana, mówi w pierwszej zwrotce o dźwiękach pięknej melodii, która ma zostać zaśpiewana głośno - dodała badaczka.

 

Tekst utworu rozpoczyna się od słów: "buccinemus in hac die", czyli "zadmijmy w trąbę w tym dniu".

 

ZOBACZ: Znamy najnowsze prognozy na Boże Narodzenie. "Diametralna zmiana pogody"

 

Uczelnia wskazała, że autora pieśni udało się ustalić dzięki ukrytemu w tekście akrostychowi. Badacze zauważyli, że pierwsze słowa kolejnych zwrotek układają się w zapis "Bartholomeus de Iaslo". To charakterystyczna dla średniowiecza forma podpisu autora, pozwalająca jednoznacznie przypisać dzieło Bartłomiejowi z Jasła.

Tekst kolędy przetłumaczony na język polski po 600 latach

Notację muzyczną ustalono dzięki kopii utworu spisanej przez Łukasza z Koźmina Wielkiego – wskazała kierowniczka Sekcji Rękopisów Biblioteki Jagiellońskiej dr Elżbieta Knapek. Zwróciła uwagę, że rękopis kolędy pochodzi z prywatnej biblioteki autora, którą ofiarował uniwersytetowi.

 

Przez stulecia kolęda pozostawała przede wszystkim przedmiotem badań historyków i muzykologów. W 2017 roku tekst został po raz pierwszy przetłumaczony na język polski przez dr Jacka Partykę. W tym samym roku w Muzeum Collegium Maius Uniwersytetu Jagiellońskiego odbyło się światowe prawykonanie utworu.

 

ZOBACZ: Boże Narodzenie jak nigdzie na świecie. "To jak Disneyland"

 

Kolęda zabrzmiała w dwóch wersjach: w transkrypcji Jana Więckowskiego oraz w opracowaniu Lecha Śniadara.

 

Widziałeś coś ważnego? Przyślij zdjęcie, film lub napisz, co się stało. Skorzystaj z naszej Wrzutni

ps / mjo / PAP
Czytaj więcej

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi newsami?

Jesteśmy w aplikacji na Twój telefon. Sprawdź nas!

Przeczytaj koniecznie