Zobacz więcej
Wnuczka ma płacić za dług mieszkaniowy babci - skarga nadzwyczajna RPO
Polska
Sąd wydał nakaz zapłaty za dług mieszkaniowy nie tylko wobec babci i jej córki, ale także wnuczek, które w momencie powstania długu były dziećmi. Tylko dorośli ponoszą solidarną odpowiedzialność za opłaty - przypomniał RPO składając w sprawie skargę nadzwyczajną.
- Wykładnia przepisów nie może prowadzić do obciążenia osoby małoletniej odpowiedzialnością finansową za bezumowne korzystanie z lokalu, w którym osoba ta wraz z dorosłymi krewnymi zaspokajała swoje potrzeby mieszkaniowe - argumentuje Rzecznik Praw Obywatelskich uzasadniając tę skargę nadzwyczajną.
Jak zaznaczył RPO w lokalu mieszkały dorosłe osoby - babcia i matka - i to na nich spoczywał ciężar opłat za mieszkanie.
Pominięto wiek wnuczek
W sprawie tej - jak zrelacjonowało Biuro Rzecznika - gmina jako właścicielka mieszkania komunalnego pozwała do sądu o zapłatę babcię, będącą wcześniej najemczynią lokalu, jej córkę oraz zamieszkujące w lokalu wnuczki. - Dochodzone należności obejmowały odszkodowanie za zajmowanie mieszkania bez tytułu prawnego - przekazano.
ZOBACZ: Tarnów. Uwięziony w mieszkaniu uciekł wyskakując przez okno na trzecim piętrze
Nie sprawdzono jednak, że w czasie, którego dotyczyło żądanie pozwu, dwie wnuczki były dziećmi. - Nie sprawdził tego również sąd rejonowy, który wydał nakaz zapłaty obejmujący całą dochodzoną pozwem kwotę - napisało Biuro RPO.
Babci, będącej główną dłużniczką, oraz jednej z wnuczek nie udało się skutecznie zaskarżyć nakazu zapłaty. Tym samym nakaz ten wobec nich uprawomocnił się, a gmina wystąpiła do komornika o nadanie mu klauzuli wykonalności w celu wyegzekwowania zasądzonych należności.
"Szczególna ochrona dobra dziecka"
Wprawdzie - jak zaznaczył RPO - ustawa o ochronie praw lokatorów wprost nie zawęża odpowiedzialności za długi jedynie do osób dorosłych, jednak jej wykładnia "powinna uwzględniać zasady wynikające z Konstytucji RP, w szczególności ochronę dobra dziecka".
- Przyjęcie odmiennego poglądu prowadziłoby w konsekwencji do sytuacji, w której dzieci uzyskujące pełnoletniość wchodziłyby w dorosłe życie z długiem wynikającym z czynności lub zaniechania ich dorosłych opiekunów, którzy w dacie powstania tego długu zobowiązani byli jednocześnie do dostarczania dzieciom środków utrzymania - napisał Rzecznik.
Dlatego - według RPO - "zaskarżony nakaz zapłaty stanowi przykład orzeczenia rażąco niesprawiedliwego, łamiącego elementarne standardy demokratycznego państwa prawnego". - To zaś przemawia za odstąpieniem od zasady stabilności prawomocnych orzeczeń sądowych - wskazał uzasadniając złożenie skargi nadzwyczajnej.
Ponad 80 skarg nadzwyczajnych skierowanych przez RPO
Instytucja skargi nadzwyczajnej została wprowadzona ustawą o SN, która weszła w życie w kwietniu 2018 r. Skargi takie mogą dotyczyć prawomocnych wyroków zapadłych nawet w końcu lat 90. W kwietniu tego roku termin na wnoszenie skarg od takich dawnych orzeczeń został przedłużony do początków kwietnia 2024 r. W Sądzie Najwyższym rozpoznawaniem tych skarg zajmuje się Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
ZOBACZ: Deklaracja ws. zapobiegania wojnie nuklearnej. Pięć państw podpisało dokument
Rzecznik zwrócił uwagę "na wątpliwości co do statusu sędziów tej Izby w świetle niedawnych orzeczeń obu trybunałów europejskich: Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości UE" w związku z procedurą powołań sędziów do tej Izby. Jednocześnie jednak RPO kieruje skargi nadzwyczajne do SN, gdy uchylenie danego orzeczenia - w jego ocenie - jest "niezbędne dla zapewnienia zgodności z zasadą demokratycznego państwa prawnego urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej".
Dotychczas RPO skierował do SN ponad 80 skarg nadzwyczajnych, około 20 zostało rozpoznanych, tylko cztery spośród nich oddalone.
Widziałeś coś ważnego? Przyślij zdjęcie, film lub napisz, co się stało. Skorzystaj z naszej Wrzutni
Czytaj więcej