Eurobarometr. Polacy lepiej oceniają działania lokalnych władz w walce z pandemią, niż rządu
Polacy lepiej oceniają działania lokalnych władz i UE w celu zwalczania pandemii, niż te podejmowane przez rząd. Są także przekonani, że dezinformacja jest zagrożeniem dla demokracji, bo spotykają się informacjami, które ich zdaniem zniekształcają rzeczywistość lub są nieprawdziwe. Nie są zadowoleni z funkcjonowania demokracji w Polsce - wynika z badań Eurobarometru.
Ponad jedna trzecia Polaków (36%) jest zadowolona z działań, jakie podjął polski rząd w celu zwalczania pandemii. Na tle ogółu Europejczyków, Polacy są w gronie narodowości, których zadowolenie z działań swojego rządu jest jednak na dość niskim poziomie – średnia dla wszystkich krajów UE to 43%. W podobnym stopniu jak Polacy, z działań swojego rządu są zadowoleni Francuzi (36%) oraz Grecy i Włosi (po 39%). Najmniej zadowoleni są natomiast Łotysze (21%) oraz Czesi (24%). Z kolei najbardziej ze sposobu radzenia sobie rządu w zwalczaniu pandemii zadowoleni są Duńczycy (79%).
Dużo bardziej Polacy (51%) są natomiast zadowoleni z tego, jakie środki w celu zwalczania pandemii podejmowały władze regionalne i lokalne. W tym względzie poziom zadowolenia Polaków nie odbiega od średnich wyników dla Unii Europejskiej (52%) oraz jest taki sam jak mieszkańców Estonii, Malty i Słowacji. Ponownie najmniej zadowoleni z tego, jak ich władze radziły sobie ze zwalczaniem pandemii, są mieszkańcy Łotwy (33%), a najbardziej Duńczycy (88%).
ZOBACZ: Sondaż: maleje liczba Polaków, którzy nie chcą się zaszczepić przeciw COVID-19
Jeśli chodzi o zadowolenie ze środków podjętych przez Unię Europejska w celu zwalczania pandemii koronawirusa, Polacy są zadowoleni w większym stopniu niż średnio Europejczycy (55% w porównaniu do 43% ogółu Europejczyków). Podobnie jest wśród mieszkańców Bułgarii, Chorwacji, Węgier, Malty, Słowenii i Szwecji (55%). W największym stopniu z działań Unii Europejskiej zadowoleni są Litwini (67%) oraz Duńczycy (68%), a w najmniejszym stopniu Grecy (31%), Francuzi (32%) oraz Niemcy (33%).
Skutki koronawirusa
Wśród Polaków ponad połowa (57%) przyznaje, że pandemia ma dla nich osobiście poważne skutki finansowe. Dość podobnie sytuacja wygląda wśród Bułgarów (61%) oraz mieszkańców Włoch i Rumunii (62%). Jest to więcej niż wśród ogółu Europejczyków – średni wynik dla całej Unii to 43%. Najbardziej finansowe skutki pandemii odczuwają jednak Grecy (78%), a najmniej Holendrzy (14%), Duńczycy (19%) oraz Niemcy (20%).
ZOBACZ: Niemiecki dziennik: Polska osiągnie w tym roku PKB sprzed pandemii. "Niemcom się to nie uda"
Częściej pogorszenie sytuacji finansowej jako skutek pandemii odczuwają kobiety (59% w porównaniu do 55% mężczyzn) oraz osoby w wieku 35-44 lat (67%).
Wszystkie kraje Unii Europejskiej są jednak dość zgodne co do tego, że pandemia koronowirusa ma poważne skutki gospodarcze dla ich krajów (średni wynik dla całej Unii to 93%). Uważa tak również 90% Polaków i tyle samo Duńczyków, Niemców oraz Estończyków.
W przypadku Portugalii 100% badanych jest tego zdania, w Grecji i na Cyprze 99%. Z kolei w najmniejszym stopniu o poważnych skutkach gospodarczych pandemii dla swojego kraju (choć i tak jest to zdecydowana większość badanych) przekonani są mieszkańcy Rumunii (81%) oraz Luksemburga (85%).
Fake newsy
75% Polaków przyznaje, że często spotyka się z wiadomościami lub informacjami, które ich zdaniem zniekształcają rzeczywistość lub nawet są nieprawdziwe. Nie są to na tle Europy odosobnione odczucia – podziela je 71% Europejczyków (średnia wyników dla wszystkich krajów Unii). Zdecydowanie najczęściej przyznają to Grecy (90%), a najrzadziej Holendrzy (53%).
ZOBACZ: YouTube ostro banuje dezinformację w temacie szczepionek na CoVID-19
W porównaniu do wyników z 2019 roku (64%), obecnie więcej Polaków przyznaje, że często trafia na wiadomości lub informacje, które w ich ocenie przedstawiają rzeczywistość w nieprawdziwym świetle. Zdaniem 74% Polaków rozpoznanie takich wiadomości nie jest jednak trudne (65% wśród ogółu Europejczyków). Najbardziej pewni, że potrafią rozpoznać fake newsa, są mieszkańcy Portugali (85%), a największą trudność sprawia to Włochom (50%).
Zarówno wśród Polaków, jak i ogółu Europejczyków, dość powszechna jest opinia, że istnienie w przestrzeni publicznej informacji nieprawdziwych czy zniekształcających rzeczywistość stanowi obecnie problem oraz jest zagrożeniem ogólnie dla funkcjonowania demokracji. Zdaniem większości Polaków (78%) obecność wiadomości i informacji, które zniekształcają rzeczywistość lub nawet są nieprawdziwe, stanowi problem w naszym kraju. Polskie nastroje nie są w Europie odosobnione.
Zdaniem 76% ogółu Europejczyków fake newsy są postrzegane jako problem, szczególnie w Grecji (zdaniem 94% mieszkańców), w najmniejszy stopniu w Finlandii – 51% Finów. Fałszywe wiadomości i dezinformacja to zdaniem 82% Polaków także zagrożenie dla demokracji (uważa tak również 82% Europejczyków – średni wynik dla wszystkich krajów UE). W największym stopniu istnienie fałszywych wiadomości i informacji, jako problem dla demokracji w ogóle, postrzega Grecja (95% badanych), a w najmniejszym Austria (69%).
Niski poziom zadowolenia z demokracji
Zadowolenie ze sposobu funkcjonowania demokracji w Polsce spadło o 12 punktów procentowych w porównaniu do ubiegłego roku. Na tle Europejczyków, Polska jest w dziesiątce krajów z najniższym poziomem zadowolenia (45% zadowolonych w porównaniu do 55% ogółu Europejczyków). W najmniejszym stopniu zadowoleni ze sposobu funkcjonowania demokracji w swoim kraju są Słoweńcy (25%), a w największym Duńczycy (85%).
ZOBACZ: "Cios w samo serce polskiej demokracji". KO po wyroku ws. Rzecznika Praw Obywatelskich
Na tle krajów z Grupy Wyszehradzkiej, Polska nie bardzo się wyróżnia, sposób funkcjonowania demokracji jest oceniany tak samo jak w Czechach (45% zadowolonych), gorzej jednak niż na Węgrzech (52% zadowolonych), ale lepiej niż w Słowacji (39% zadowolonych).
Odsetek osób niezadowolonych z funkcjonowania demokracji w Polsce jest najwyższy od kilku lat – w 2014 roku niezadowolonych było 31% badanych, w 2015 roku – również 31%, w 2016 roku 36% i w 2017 ponownie 31%, w 2018 roku 30%, w 2019 roku 34%, a obecnie jest to już ponad połowa Polaków (53%).
Z kolei bardziej niż ogół Europejczyków Polacy są zadowoleni z funkcjonowania demokracji w Unii Europejskiej (67% Polaków w porównaniu do 53% ogółu Europejczyków). Najbardziej ze sposobu funkcjonowania demokracji w Unii Europejskiej zadowoleni są Irlandczycy (78%), a najmniej Grecy (33%).
Europejski Zielony Ład
47% Polaków jest zdania, że głównym priorytetem Europejskiego Zielonego Ładu, czyli zestawu środków mających na celu ochronę środowiska i klimatu, powinno być rozwijanie energii ze źródeł odnawialnych. Drugim z elementów, na którym głównie powinny skupić się działania w ramach Europejskiego Zielonego Ładu powinna być – zdaniem 45% badanych – walka z odpadami plastikowymi oraz jednorazowymi wyrobami z plastiku.
Opinie Polaków nie odbiegają znacząco od średnich wyników europejskich. Większość respondentów w UE wskazywała te same cele jako kluczowe – 52% Europejczyków uważa, że należy się skupić na rozwijaniu energii ze źródeł odnawialnych, a 48% ogółu Europejczyków uważa, że priorytetem powinna być walka z odpadami plastikowymi.
W porównaniu do wyników z 2019 roku, obecnie większego znaczenia w kontekście Europejskiego Zielonego Ładu nabrało rozwijanie energii ze źródeł odnawialnych, które znalazło się na szczycie listy priorytetów. W 2019 roku za najważniejsze postrzegano walkę z odpadami plastikowymi oraz jednorazowymi wyrobami z plastiku (49% w porównaniu do 45% obecnie).
Inne państwa członkowskie w dość podobny sposób do Polski postrzegają kwestie priorytetów Europejskiego Zielonego Ładu. Na tle Europy wyróżnia się pod tym względem 5 państw członkowskich. Dla Estonii oraz Czech na pierwszym miejscu, jeśli chodzi o priorytety Europejskiego Zielonego Ładu, znalazło się promowanie gospodarki o obiegu zamkniętym, tj. systemu ochrony zasobów naturalnych i ograniczania odpadów (odpowiednio 60% oraz 56% odpowiedzi).
Dla Łotyszów najważniejsze jest z kolei wspieranie rolników w UE, aby otrzymywali sprawiedliwe wynagrodzenie za dostarczanie Europejczykom bezpiecznej żywności w przystępnych cenach (55% badanych). Wspieranie rolników w UE jest na drugim miejscu wśród priorytetów mieszkańców Bułgarii (41%) oraz Francji (51%).
Badanie Standardowy Eurobarometr zostało zrealizowane w dniach 12 lutego – 18 marca 2021 roku przez firmę Kantar Polska na zlecenie Komisji Europejskiej na reprezentatywnej próbie 1036 osób w wieku 15 i więcej lat, techniką wywiadów bezpośrednich w domach respondentów. Standardowy Eurobarometr jest badaniem cyklicznym, realizowanym raz na pół roku we wszystkich 27 państwach Unii Europejskiej oraz w krajach kandydujących.
Czytaj więcej