Wałęsa: jutro będzie coraz gorzej, bo zdarzyło się paru ludzi, którzy łamią zasady demokracji
- Dziś nie mamy żadnego wspólnego mianownika, dlatego tak trudno cokolwiek zbudować. Musimy go wydyskutować. Jeszcze dziś możemy kartką wyborczą skorygować wszystko, co się dzieje w Polsce. Jutro będzie coraz gorzej – powiedział przed symbolicznym otwarciem Bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej Lech Wałęsa.
Wałęsa przypomniał o dotrzymywanej obietnicy corocznego spotykania się przy Bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej, by wspominać - jak określił - "te wspaniałe, trudne czasy", bohaterów tamtych wydarzeń. Podkreślił, że one są też po to, by "mówić o tym, co przed ojczyzną stoi", o wyzwaniach.
- Kiedyś mieliśmy wspólny mianownik – komunizm, Związek Sowiecki. (…) zlikwidowaliśmy wspólny mianownik. Dziś nie mamy żadnego wspólnego mianownika, dlatego tak trudno cokolwiek zbudować. Musimy wspólny mianownik wydyskutować – mówił Wałęsa, apelując o dyskusję o wspólnej wizji demokracji.
"Oni przejmą następne instytucje"
Podkreślił, że "jeszcze dziś możemy kartką wyborczą skorygować wszystko, co się dzieje w Polsce". Jego zdaniem, "jutro będzie coraz gorzej, bo paru ludzi w tej demokracji, zdarzyło się paru ludzi, którzy łamią te zasady - trójpodział władzy - i robią się coraz bardziej niebezpieczni".
W jego opinii gen. Edward Wejner w swojej książce "dawno ich zlokalizował".
- Ich należało rozliczyć. Ja to proponowałem, ale nie posłuchano mnie i urośli dziś, przejmując dziś różne gałęzie, całe gałęzie polityczne i inne, i się stają groźni. To jest bardzo groźne. (…) Tych ludzi należy odsunąć, wybrać mądrzejszych, bardziej odpowiedzialnych, by Polska wróciła na dobry właściwy rozwój – mówił Wałęsa.
Dodał przy tym, że nie wątpi w zwycięstwo. - Tylko jakim kosztem, ile guzów sobie nabijemy, by wejść na właściwą, logiczną drogę. Dziś kartką wyborczą możemy korygować – podkreślił po raz kolejny w swoim wystąpieniu b. prezydent RP.
- Jeśli zaśpimy, nie zrobimy tego teraz, jutro będzie dużo ciężej, bo oni przejmą następne instytucje i jeszcze bardziej nam utrudnią. I zostanie nam tylko kryterium uliczne. Tego chciałbym uniknąć – zaznaczył Wałęsa.
"Nie dajmy nikomu pisać historii na nowo"
- Ceńmy wolność i nie dajmy jej sobie odebrać. Nie dajmy nikomu pisać historii na nowo. Miejmy do siebie szacunek, rozmawiajmy ze sobą w pokojowy sposób, bo tylko w dialogu, wzajemnym szacunku jesteśmy w stanie zmieniać Polskę na lepsze. Nie ma wolności bez solidarności" – mówiła prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz na chwilę przed symbolicznym otwarciem bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej.
Zaznaczyła, że jest dumna z tego, że Polacy potrafili w sposób pokojowy zmienić kraj. - Nie dajmy sobie tej dumy nigdy odebrać – zaapelowała podczas wystąpienia.
Podkreśliła, że cieszy się z istniejącego od 5 lat Europejskiego Centrum Solidarności, gdzie "przybysze z Polski, ze świata poznają naszą pokojową drogę, pokojową rewolucję, która zmieniła Polskę, Europę, świat". Przypomniała, że współzałożycielem ECS był tragicznie zmarły prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.
Dulkiewicz podziękowała w imieniu swojego pokolenia wszystkim tym, "którzy nie bacząc na konsekwencje w trudnych czasach PRL-u, komunizmu, potrafili postawić wszystko na jedną kartę i stanąć po stronie wartości".
"Będziemy bronili pluralizmu europejskiego ECS"
Marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk przypomniał, że "ta brama, choć w trakcie strajku zamknięta, nie dzieliła, tylko łączyła gdańszczan i Polskę".
- Szkoda, że dziś wyrosły zamknięte na głucho bramy. Jak w pieśni Jacka Kaczmarskiego o murach, które rosną na nowo. Szkoda, że bohaterowie tamtych dni nie mogą dziś spotkać się razem, tutaj w dniu rocznicowego święta. Szkoda, że w imię małych partykularnych interesów politycznych wrogowie Lecha Wałęsy czy Bogdana Borusewicza są gotowi na nowo pisać historię tamtych dni – mówił Struk. Zaznaczył, że "my wszyscy wiemy, jak było naprawdę, i nie zapomnimy".
Zaapelował, by ta brama zawsze była otwarta dla wszystkich, którzy przyjmują za swoje dziedzictwo Sierpnia 1980 r. i Solidarności.
Dyrektor ECS Basil Kerski dodał, że "będziemy bronili pluralizmu europejskiego ECS, jako otwartego miejsca, naszych poglądów, całej prawdy o polskiej demokracji". Jego zdaniem, "ona nic nie jest warta bez samorządności, bez trójpodziału władzy". Dodał też, że "suwerenność Polski jest uzależniona od solidarności z sąsiadami, ale też ich solidarności z nami, o tym pamiętajmy".
"Wolności nie dostaje się na stałe"
Głos zabrała także uczestniczka wydarzeń Sierpnia 80’ Henryka Krzywonos. Przypomniała, że wówczas wygrali, bo "byliśmy razem i z tej, i z tamtej strony stoczni, i nie tylko stoczni, bo byliśmy w różnych zakładach".
- Wszyscy myśleliśmy o sobie pozytywnie, bo to była nasza siła. Dziś do tej siły musimy wrócić – powiedziała. Zaapelowała o wzięcie udziału w jesiennych wyborach.
- Wolności nie dostaje się na stałe. Musicie o tym pamiętać. Jeśli nie będziemy powtarzać o Solidarności naszym dzieciom, ona zaniknie. Nasze dzieci nie znają tego, dlaczego tutaj żeśmy byli. Nie wiedzą, co to komuna. Pytają, czy w "Tesco" też był ocet. Mówmy o tym, opowiadajmy im o tym. My całą Polską walczyliśmy, wywalczyliśmy sobie Solidarność. 10 mln ludzi. Weźmy te kartki, nie wyjeżdżajmy w tym dniu, pokażmy, że jesteśmy razem. Wolność, równość, demokracja, a przede wszystkim Solidarność może nas połączyć" – mówiła Krzywonos.
Po jej wystąpieniu otwarta została Brama nr 2 Stoczni Gdańskiej, a uczestnicy tego wydarzenia - w tym skandujący podczas uroczystości "Lech Wałęsa", "Nie ma wolności bez Solidarności" - weszli na teren ECS.
"31 sierpnia to szczególny dzień w historii Europy i całego świata"
- Zawsze jesteśmy tutaj, zawsze jesteśmy z bohaterami tamtych wydarzeń. Zawsze pamiętając o tych, którzy odeszli. I zawsze wiedząc, jak wielki to był dzień dla nas wszystkich nisko się kłaniamy tym, którym zawdzięczamy wolność i Solidarność. Jest z nami Lech Wałęsa, bohater tamtych dni – zawsze panie prezydencie będziemy z panem. Co roku jesteśmy razem i niech tak będzie zawsze - mówił lider PO na konferencji prasowej przed budynkiem Europejskiego Centrum Solidarności.
Schetyna podkreślił też obecność prezydenta Gdańska Aleksandry Dulkiewicz.
- Która, jak się dowiedzieliśmy się dzisiaj, także brała udział w tym strajku, wprawdzie z drugiej strony. Ale to jest dobra klamra tamtych i tych czasów. Chcielibyśmy być tacy, jak co bohaterowie Sierpnia, ludzie Solidarności, ludzie wolności. Żebyśmy zawsze mogli o nich pamiętać. I żebyśmy zawsze mogli ich przywoływać – dla nas, naszej pamięci i następnych pokoleń. Nie ma wolności bez solidarności - powiedział polityk PO.
Dulkiewicz podkreśliła, że 31 sierpnia to dzień, w którym, "jak nigdy powinniśmy myśleć o tym, co łączy, a nie dzieli". - Hasło tych obchodów to "Bądźmy razem", "Porozumienie". Szukajmy tego co łączy, a nie dzieli, we wzajemnym szacunku – dodała.
- Pamiętajmy, jaką wielką wartością jest wolność i demokracja. Dziś naszą walką jest karta wyborcza. I karty wyborczej używajmy roztropnie. Ale nade wszystko idźmy do wyborów. Pamiętajmy o jeszcze jednej bardzo ważnej rzeczy: nie dajmy sobie odebrać wolności, nie dajmy sobie odebrać solidarności. Nie pozwólmy nikomu pisać historii na nowo - stwierdziła Dulkiewicz.
Wałęsa apelował, żeby pamiętać o "bardzo prostej filozofii Solidarności". "Nie możesz podnieść ciężaru, no to doproś (kogoś - red.) jeszcze. Doprosiliśmy cały kraj – za mało, Europę – za mało, Kanadę, Stany, a więc globalnie – i to wystarczyło, by odrzucić komunizm – mówił.
Przed konferencją prasową Schetyna, Wałęsa, Dulkiewicz uczcili 39. rocznicę Sierpnia'80 złożeniem kwiatów pod Pomnikiem Poległych Stoczniowców. Wśród składających kwiaty byli też m.in. wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska, wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz oraz sygnatariusze Porozumień Sierpniowych: Bogdan Lis oraz obecni posłowie PO Jerzy Borowczak i Henryka Krzywonos-Strycharska.
Rocznica Porozumień Sierpniowych
W Gdańsku trwają obchody 39. Rocznicy Sierpnia 80’.
Latem 1980 roku w Polsce doszło do strajków będących reakcją na podwyżki cen mięsa i wędlin. W połowie sierpnia zaczęły się strajki na Wybrzeżu. Największy - zorganizowany przez Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża - rozpoczął się 14 sierpnia w Stoczni Gdańskiej. Strajkujący żądali m.in. przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz, podwyżek płac, wybudowania pomnika ofiar Grudnia 1970 r. Z czasem do strajkujących w stoczni zaczęły dołączać delegacje strajkujących zakładów pracy z innych miast.
30 sierpnia 1980 r. podpisano Porozumienia Szczecińskie, kończące strajki 1980 roku na Pomorzu Zachodnim. Było to pierwsze z porozumień zawartych pomiędzy strajkującymi robotnikami a rządem. Następnego dnia w Gdańsku przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego (MKS) Lech Wałęsa i wicepremier Mieczysław Jagielski podpisali porozumienie gdańskie.
31 sierpnia 1980 z Bramy nr 2 Lech Wałęsa ogłosił zakończenie strajku i podpisanie porozumień gdańskich.
Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 roku - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego. Strajkujący wywalczyli też m.in. prawo do strajku, budowę pomnika ofiar grudnia 1970 oraz ograniczenie cenzury.
