Zbierasz grzyby? Uważaj na te wiosenne okazy - łatwo je pomylić z delikatesem, a są trujące

Wiosna to czas, kiedy lasy zaczynają tętnić życiem. To również moment, w którym na leśnych polanach i przy ścieżkach pojawiają się pierwsze grzyby. Dla wielu miłośników zbieranie darów lasu to nie lada pokusa. Trzeba jednak zachować szczególną ostrożność, niektóre wiosenne grzyby mogą być śmiertelnie niebezpieczne.
Smardze to grzyby niezwykle popularne w kuchni. Charakteryzują się gąbczastą, przypominającą plaster miodu strukturą kapelusza i występują wczesną wiosną. Znalezienie ich to dla grzybiarza prawdziwe święto.
W Polsce smardze są jednak pod częściową ochroną, zbierać wolno jedynie te rosnące poza terenami chronionymi. Można też jednak spotkać okazy łudząco do nich podobne, ale w rzeczywistości silnie trujące.
Piestrzenica kasztanowata i czarka austriacka - uwaga na sobowtóry!
Problem pojawia się, gdy początkujący grzybiarz pomyśli smardza z jego trującym sobowtórem. Największe niebezpieczeństwo stanowi piestrzenica kasztanowata (łac. Gyromitra esculenta). Ten grzyb przypomina smardza strukturą, ale jego kapelusz jest bardziej nieregularny, to zbita, pomarszczona bryła.

Dlaczego jest tak bardzo niebezpieczna? Piestrzenica zawiera gyromitrynę - toksynę, która w organizmie rozkłada się do monometylohydrazyny, silnie trującej substancji. Spożycie może prowadzić do uszkodzenia wątroby, nerek, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci.
ZOBACZ: Prosty sposób na lepsze ciśnienie. Warto sięgnąć po dwa owoce
Należy wspomnieć także o czarce austriackiej (łac. Sarcoscypha austriaca), która, choć nie jest trująca, może prowadzić do niestrawności. Łatwo wprowadza w błąd niedoświadczonych grzybiarzy swoim intensywnym kolorem i nietypowym wyglądem. Na szczęście czarka jest znacznie mniej podobna do smardza niż piestrzenica.
Objawy zatrucia piestrzenicą - szybka reakcja może uratować życie
Objawy zatrucia piestrzenicą mogą pojawić się już kilka godzin po jej spożyciu. Do najczęstszych symptomów należą:
- bóle brzucha,
- wymioty,
- biegunka,
- zawroty głowy,
- ogólne osłabienie.
W poważniejszych przypadkach dochodzi do zaburzeń pracy wątroby i układu nerwowego. W razie podejrzenia zatrucia należy w trybie natychmiastowym wezwać karetkę. Liczy się szybka reakcja - im wcześniej zostanie podjęte odpowiednie leczenie, tym większe szanse na powrót do zdrowia.
ZOBACZ: Skutki picia herbaty, o których mało kto wie. Czy codzienny napar szkodzi zdrowiu?
Jak podaje Centrum Ratownictwa, pierwsza pomoc w przypadku zatrucia grzybami powinna obejmować sprowokowanie wymiotów jeszcze przed przyjazdem pogotowia ratunkowego, np. poprzez podanie wody z solą. Warto zabezpieczyć resztki potrawy lub część wymiocin, aby lekarze mogli poddać próbki badaniom, na podstawie których podadzą pacjentowi odpowiednią odtrutkę.
Zasady bezpiecznego zbierania grzybów
Aby uniknąć przykrych i niebezpiecznych niespodzianek, które dotykają nie tylko amatorów, ale również osoby od lat zbierające grzyby, warto stosować się do kilku podstawowych zasad:
- zbierać tylko dobrze znane grzyby - w razie wątpliwości lepiej zostawić okaz w lesie,
- używać atlasów grzybów, najlepiej aktualnych i szczegółowych,
- konsultować się z doświadczonymi grzybiarzami,
- unikać zbierania grzybów na terenach chronionych - obowiązują tam inne przepisy niż w pozostałych częściach lasu, a wiele gatunków grzybów znajduje się pod ochroną.