Miejsca, które rozmiarem dorównują państwom. Największe wyspy świata

Według danych National Geographic, na Ziemi istnieje ponad 22 tysiące wysp przekraczających 1 km², a ich liczba stale się zmienia m.in. w wyniku erozji, aktywności wulkanicznej i ruchów tektonicznych. Wśród nich kilka wyróżnia się skalą, historią i znaczeniem dla świata.

Czy Australia jest "największą wyspą"?

Wiele osób myśli, że największą wyspą jest Australia. To błąd. Owszem, również jest otoczona wodą, ale geografia nie klasyfikuje jej jako wyspy. Spełnia bowiem wszystkie kryteria kontynentu: ma własną płytę tektoniczną, unikalne gatunki roślin i zwierząt oraz ogromną powierzchnię, przekraczającą 7,6 miliona km².

 

ZOBACZ: Turystyczny hit ostatnich miesięcy. Polacy chętnie latają tam też jesienią 

 

W zestawieniach geograficznych wyraźnie oddziela się więc kontynenty od wysp, nawet jeśli te drugie mogą być zbliżone rozmiarem do mniejszych państw.

Grenlandia: Królowa wszystkich wysp

Zajmując ponad 2,1 miliona km², Grenlandia jest bezsprzecznie największą wyspą świata. Choć formalnie należy do Królestwa Danii, posiada szeroką autonomię i własną kulturę. Mieszkańcy, głównie Inuici, wciąż posługują się rodzimym językiem i pielęgnują tradycje przodków.

 

ZOBACZ: Lato, plaża i grill? Bez tego prostego nawyku możesz wrócić do domu chory

 

Ponad 80 procent powierzchni Grenlandii pokrywa lądolód o grubości sięgającej 3 kilometrów. Tempo jego topnienia jest jednym z najważniejszych wskaźników zmian klimatycznych. To właśnie stąd odrywają się monumentalne góry lodowe, które dryfują przez Atlantyk.

 

Surowy, niemal polarny krajobraz pełen fiordów i gór zamieszkuje niespełna 56 tysięcy osób, skupionych głównie na wybrzeżach, gdzie klimat jest łagodniejszy.

Nowa Gwinea: Serce Oceanii

Drugą co do wielkości wyspą świata jest Nowa Gwinea, rozciągająca się na ponad 821 tysięcy km². Leży w centrum Oceanii, a jej powierzchnia dzieli się między dwa państwa - Indonezję (zachodnia część) oraz Papuę-Nową Gwineę (wschodnia).

 

To miejsce wyjątkowe pod względem przyrody. Górują tu wysokie pasma górskie, w tym Puncak Jaya (4884 m n.p.m.), najwyższy szczyt Australii i Oceanii. Nowa Gwinea słynie też z niezwykłej różnorodności biologicznej. Zamieszkują ją setki gatunków endemicznych ptaków i roślin, w tym słynne rajskie ptaki.

 

ZOBACZ: Setki wulkanów na krawędzi erupcji. Jedno zjawiskomoże wywołać kataklizm

 

Wyspa zachwyca również bogactwem kulturowym. Na jej terenie żyją setki plemion, posługujących się własnymi językami i pielęgnujących tradycje sięgające tysięcy lat.

Borneo: zielone płuca Azji

Trzecia pod względem wielkości wyspa na Ziemi, Borneo, ma powierzchnię blisko 748 tysięcy km² i należy do trzech państw: Indonezji (Kalimantan), Malezji (Sabah i Sarawak) oraz niewielkiego, lecz zamożnego Brunei.

 

To jedno z najbardziej cennych przyrodniczo miejsc na świecie. Gęste lasy deszczowe Borneo są domem dla orangutanów, nosaczy i słoni karłowatych - gatunków zagrożonych wyginięciem. Jednak intensywna ekspansja plantacji palm olejowych i wydobycie surowców naturalnych prowadzą do niepokojącego wylesiania, zagrażając tym unikalnym ekosystemom.

 

ZOBACZ: Wakacje bez tłumów. Na tych "sekretnych" plażach Europy nacieszysz się spokojem

 

Mimo postępujących zmian, wyspa wciąż zachowuje swoją kulturową tożsamość. Ludy Dajaków, od wieków zamieszkujące Borneo, słyną z tradycyjnych rzeźb i charakterystycznych domów na palach, które do dziś są elementem lokalnego krajobrazu.

Pozostałe największe wyspy świata

Oprócz Grenlandii, Nowej Gwinei i Borneo, w gronie największych wysp Ziemi znajdują się także:

• Madagaskar – ok. 587 tys. km²
• Ziemia Baffina – ok. 507 tys. km²
• Sumatra – ok. 443 tys. km²
• Honsiu (Japonia) – ok. 228 tys. km²
• Wyspa Wiktorii – ok. 217 tys. km²
• Wielka Brytania – blisko 209 tys. km²
• Wyspa Ellesmere’a – ok. 196 tys. km²

 

Widziałeś coś ważnego? Przyślij zdjęcie, film lub napisz, co się stało. Skorzystaj z naszej Wrzutni

Czytaj więcej