Prezydent podpisał deklarację o restytucji Pałacu Saskiego w Warszawie
Prezydent Andrzej Duda w 100. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę podpisał deklarację o restytucji Pałacu Saskiego w Warszawie. Sygnowany przez prezydenta tekst opublikowano w niedzielę na Twitterze Kancelarii Prezydenta.
Prezydent zadeklarował - po konsultacji z Komitetem Narodowych Obchodów Setnej Rocznicy Odzyskania Niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej - objęcie opieką planu odbudowy Pałacu Saskiego jako "trwałego pomnika niepodległości, symbolu ciągłości państwowej oraz przywiązania obywateli do rodzimej kultury i dziedzictwa, które stanowią dobro wspólne całego narodu".
"Zważywszy, że Pałac Saski wraz z Grobem Nieznanego Żołnierza jest trwale obecny w zbiorowej świadomości Polaków i przedstawia integralny element naszej narodowej spuścizny, uważam spełnienie postulatu przywrócenia tej zburzonej podczas II wojny światowej budowli za szczególny akt pamięci" - napisał Andrzej Duda.
"Pozostanie trwałym śladem obchodów stulecia odzyskania niepodległości"
Zdaniem prezydenta akt ten "pozostanie dla potomnych trwałym śladem obchodów stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości, przejawem troski Polaków o materialne dziedzictwo suwerennej ojczyzny, a także widomym znakiem więzi łączących dzisiejszą Rzeczpospolitą z odrodzonym w 1918 roku państwem polskim".
🇵🇱 Prezydent zaznaczył, że chciałby, aby zainaugurowana dziś odbudowa #PałacSaski była symbolem nawiązania do procesu odbudowy Polski 100 lat temu. - By była widocznym znakiem Polski, która wzrasta; chciałbym, by był to gmach publiczny, dostępny dla wszystkich - podkreślił #PAD pic.twitter.com/KbZWw1v36X
— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) 11 listopada 2018
O inauguracji odbudowy Pałacu Saskiego Andrzej Duda mówił również podczas niedzielnych uroczystości przed Grobem Nieznanego Żołnierza. - Chciałbym, by odbudowa Pałacu Saskiego, którą dziś inaugurujemy, była symbolem nawiązania do procesu odbudowy Polski 100 lat temu oraz by była widomym znakiem Polski, która wzrasta - podkreślił.
Pałac wybudował w 1661 r. poeta Jan Andrzej Morsztyn w miejscu, gdzie przebiegały umocnienia obronne, tzw. Wały Zygmuntowskie. Jan Andrzej Morsztyn uzyskał zgodę od króla Jana Kazimierza na ich zepchnięcie i posadowienie w tym miejscu swojego pałacu.
W latach 1804-16 w pałacu mieściło się Liceum Warszawskie, w którym uczył Mikołaj Chopin, a rodzina Chopinów zamieszkiwała na II piętrze. W czasach Królestwa Kongresowego plac przed budynkiem odbywały się musztry i parady wojskowe.
Wycofujący się z Warszawy Niemcy wysadzili pałac w powietrze
Budynek podczas Powstania Listopadowego uległ zniszczeniu i został odbudowany w latach 1838-42. Wówczas powstały dwa samodzielne budynki z wewnętrznymi dziedzińcami, a główny korpus pałacu został rozebrany. Poprzez wzniesioną wówczas kolumnadę pałac został połączony z pobliskim Ogrodem Saskim. W 1864 r. Pałac Saski zakupiły rosyjskie władze wojskowe. Do 1915 r. mieścił się w nim Zarząd Warszawskiego Okręgu Wojennego.
W dwudziestoleciu międzywojennym w Pałacu Saskim znajdował się Sztab Generalny Wojska Polskiego. W 1923 r. przed budynkiem stanął pomnik księcia Józefa Poniatowskiego, a w 1925 r. pod kolumnadą umieszczono Grób Nieznanego Żołnierza. Plac przed pałacem stał się miejscem, gdzie odbywały się ważne uroczystości państwowe i kościelne.
W czasie II wojny światowej Pałac Saski zajmował Wehrmacht, a od 1940 r. plac, przy którym stał został czasowo przemianowany na Adolf Hitler Platz. 28 grudnia 1944 r. oddziały niemieckie wycofujące się z Warszawy wysadziły w powietrze Pałac Saski. Ocalały jedynie fragmenty kolumnady z Grobem Nieznanego Żołnierza.
W latach 2006-08 m.st. Warszawa przeprowadziło badania archeologiczno-architektoniczne. W 2007 r. odsłonięto część zabytkowych piwnic pałacu, które zostały wpisane do rejestru zabytków. Inwestycje wstrzymano, a pieniądze zostały przeznaczone na inne miejskie projekty, w tym na budowę mostu Marii Skłodowskiej-Curie. Później piwnice zostały zasypane.
Czytaj więcej