Adwokaci i prawnicy żydowscy żądają od Polski gwarancji ws. swobody wypowiedzi o Holocauście

Przedstawiciele stowarzyszenia obawiają się, że przyjęta w czerwcu ustawa o IPN - wbrew deklaracji premierów Polski i Izraela - będzie jednak ograniczać swobodę wypowiedzi oraz wolność badań dotyczących Holocaustu. Dlatego domagają się wdrożenia obiecanych przez Mateusza Morawieckiego i Benjamina Netanjahu wytycznych do ustawy, które mają temu zapobiec. 

 

"Uważamy, że konieczne jest podjęcie dalszych kroków zmierzających do zagwarantowania, że wobec osób wypowiadających się na temat Holocaustu, nie będą składane w Polsce pozwy cywilne. W obecnej formie przepisy Ustawy o IPN przewidują odpowiedzialność cywilnoprawną za naruszenie dobrego imienia państwa i narodu polskiego. Stąd nasza obawa, iż Ustawa może zostać wykorzystana w sposób ograniczający swobodę wypowiedzi oraz wolność badań dotyczących Holocaustu" - twierdzi adwokat Meir Linzen, prezes IAJLJ.

 

Wytyczne mają dotyczyć także IPN

 

Organizacja apeluje o wdrożenie deklaracji w instytucjach odpowiedzialnych za egzekwowanie ustawy, w tym wśród prokuratorów, w celu zapewnienia, iż ustawa nie stanie się podstawą jakichkolwiek postępowań prawnych dotyczących "swobody wypowiedzi na temat historii oraz wolności badań nad wszystkimi aspektami Holokaustu". Chce też, aby wykładnia była stosowana przez Instytut Pamięci Narodowej. oraz aby polski rząd interweniował w postępowaniach wszczynanych na podstawie ustawy przez organizacje pozarządowe. 

 

"Za gwarancjami politycznymi premiera Morawieckiego z czerwca 2018 r. powinny iść konkretne wytyczne prawne zapewniające takie same gwarancje w toku praktycznego stosowania przepisów ustawy o IPN" - głosi komunikat IAJLJ przekazany mediom.

 

Stowarzyszenie "z zadowoleniem przyjęło uchylenie przepisów karnych ustawy", ale uważa, że dopóki deklaracje premiera Morawieckiego nie zostaną wprowadzone w Polsce w życie "naukowcy zajmujący się Holokaustem, czy osoby, które publikują swoje wspomnienia przedstawiając odpowiedzialność niektórych Polaków, mogą być nadal bezzasadnie pozwani o odszkodowanie w sądzie cywilnym przez IPN lub organizacje pozarządowe".

 

Wspólna deklaracja Morawieckiego i Netanjahu

 

27 czerwca premierzy Mateusz Morawiecki w Warszawie i Benjamin Netanjahu w Tel Awiwie ogłosili wspólną, sześciopunktową, deklarację.

 

Opowiedzieli się w niej m.in. "za swobodą wypowiedzi na temat historii oraz wolnością badań nad wszystkimi aspektami Holokaustu, tak aby mogły być one prowadzone bez żadnych obaw o przeszkody prawne, między innymi przez studentów, nauczycieli, badaczy, dziennikarzy, jak również z całą pewnością przez Ocalonych i ich rodziny - nie będą oni podlegali odpowiedzialności prawnej z tytułu korzystania z prawa do wolności słowa i wolności akademickiej w odniesieniu do Holokaustu". "Żadne prawo nie może tego zmienić i tego nie zmieni" - podkreślono.

 

Wówczas także polski parlament uchwalił, a prezydent Andrzej Duda podpisał, nowelizację ustawy o IPN, która uchyliła artykuły przewidujące kary grzywny i więzienia za przypisywanie polskiemu narodowi i państwu odpowiedzialności m.in. za zbrodnie III Rzeszy i głoszące, że przepisy karne mają się stosować do obywatela polskiego oraz cudzoziemca - "niezależnie od przepisów obowiązujących w miejscu popełnienia czynu".

 

"Szkodzi Polsce"

 

Międzynarodowe Stowarzyszenie Adwokatów i Prawników Żydowskich to organizacja pozarządowa założona w 1969 r. w celu walki z antysemityzmem oraz na rzecz promocji praw człowieka na całym świecie. Wśród założycieli Stowarzyszenia byli m.in.: sędzia Sądu Najwyższego Izraela Haim Cohn, sędzia Sądu Najwyższego USA i smbasador USA przy ONZ Arthur Goldberg oraz laureat Pokojowej Nagrody Nobla, główny autor Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, René Cassin.

 

Obecnie do stowarzyszenia należą tysiące żydowskich adwokatów i prawników.

 

W czerwcu stowarzyszenie złożyło w polskim Trybunale Konstytucyjnym opinię, w której wykazało niekonstytucyjność ustawy o IPN. "Nie stajemy przeciwko Polakom (...). Stajemy przeciwko tym, którzy chcieliby nadużywać zapisów ustawy w cyniczny sposób" - napisali wówczas prawnicy z IAJLJ. Ich zdaniem "nowela rażąco narusza prawo do wolności słowa (...). Pozwala na wzrost antysemickich nastrojów, szkodzi Polsce i jej relacjom z narodem żydowskim".

 

PAP, polsatnews.pl

Czytaj więcej