Nasze myśli mogą ochronić mózg przed demencją. Najnowsze badania z USA
Czy sposób, w jaki człowiek myśli o życiu, może mieć wpływ na kondycję mózgu w późniejszych latach? Coraz więcej ekspertów zwraca uwagę, że zdrowie psychiczne i poczucie sensu codziennych działań to nie tylko element dobrego samopoczucia, ale także potencjalny czynnik chroniący przed chorobami neurodegeneracyjnymi.
- Silne poczucie celu w życiu obniża ryzyko rozwoju demencji o 28 proc.
- Wyniki badania są niezależne od grupy etnicznej, wykształcenia czy genetycznych predyspozycji
- Badanie pokazuje, że psychika może zwiększać odporność mózgu na procesy starzenia
- Poczucie celu można budować poprzez codzienne, nawet drobne aktywności i zainteresowania
- Badanie opierało się na analizie danych ponad 13 tys. dorosłych na przestrzeni piętnastu lat.
- Poczucie celu pomaga mózgowi zachować odporność mimo upływu lat.
- Badanie ma charakter obserwacyjny, co oznacza zależność, ale nie ścisłą przyczynowość
- Długi czas obserwacji i duża liczba uczestników zwiększają wiarygodność wyników
W świecie, w którym rośnie liczba osób zmagających się z demencją, pytanie o to, jak można wspierać mózg na długie lata, nabiera szczególnego znaczenia.
Badacze wskazują, że kluczową rolę odgrywa tu nie tylko dieta czy aktywność fizyczna, ale również nastawienie psychiczne i zdolność do znajdowania celu w codzienności.
Nowe badania i główne wyniki
Zespół Naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Davis przeanalizował dane ponad 13 tys. dorosłych w wieku 45+ w ciągu piętnastu lat. Wyniki były zaskakująco spójne: osoby, które deklarowały silne poczucie celu, miały aż o 28 proc. niższe ryzyko rozwoju zaburzeń poznawczych. Dotyczyło to zarówno łagodnych form upośledzenia pamięci, jak i samej demencji.
ZOBACZ: Ta ryba zdobyła serca Polaków. Warto znać jej "drugie oblicze"
Co ważne, efekt ten był widoczny we wszystkich grupach etnicznych i nie zależał od poziomu wykształcenia, depresji ani występowania genu APOE4, który uznawany jest za najważniejszy czynnik ryzyka choroby Alzheimera. To pokazuje, że zdrowie psychiczne może mieć realny wpływ na fizyczną kondycję mózgu.
Siła psychiki wobec starzenia
Badacze podkreślają, że u osób z silnym poczuciem celu objawy problemów z pamięcią pojawiały się średnio o 1,4 miesiąca później w ciągu ośmiu lat obserwacji. Choć liczba ta może wydawać się niewielka, w kontekście chorób neurodegeneracyjnych ma duże znaczenie, ponieważ każdy dodatkowy miesiąc samodzielności jest bezcenny zarówno dla pacjentów, jak i ich rodzin.
"Nasze odkrycia pokazują, że poczucie celu pomaga mózgowi zachować odporność mimo upływu lat" - podkreśla prof. Aliza Wingo, główna autorka badania.
Na czym polegało badanie?
Analizy przeprowadzono w ramach ogólnokrajowego badania Health and Retirement Study, obejmującego reprezentatywną grupę Amerykanów. Do oceny poczucia celu posłużono się kwestionariuszem psychologicznym Ryff, który pozwala mierzyć m.in. poczucie sensu i kierunku w życiu. Stan funkcji poznawczych sprawdzano co dwa lata za pomocą testów telefonicznych.
ZOBACZ: Trafił do więzienia - co z jego rentą lub emeryturą? Przepisy są bezwzględne
Jak zaznaczają autorzy, badanie ma charakter obserwacyjny, dlatego można mówić o zależności, ale nie o ścisłej przyczynowości. Niemniej duża liczba uczestników oraz długi czas obserwacji sprawiają, że wyniki są wiarygodne.
Jak znaleźć poczucie celu w szarej codzienności?
Nie każdy musi odkryć wielką misję, aby nadać życiu sens. Wystarczą drobne działania, które dają satysfakcję. Opieka nad bliskimi, rozmowa z sąsiadami, regularny wolontariat czy pielęgnowanie nawet prostych zainteresowań mogą stać się fundamentem poczucia celu.
To właśnie takie małe, codzienne aktywności tworzą odporność psychiczną i jak pokazują badania, pomagają zachować jasność umysłu na długie lata.
Czytaj więcej