To najgroźniejszy owad na świecie. Liczby robią wrażenie
Komary odpowiadają za przenoszenie groźnych chorób zakaźnych. Na terenach tropikalnych i subtropikalnych ich obecność wiąże się z realnym zagrożeniem dla zdrowia ludzi. W Polsce komary występują powszechnie, jednak ich potencjał chorobotwórczy jest znikomy.
Na terenie Polski komary nie przenoszą malarii ani innych egzotycznych wirusów. Zagrożenie dotyczy wyłącznie przypadków importowanych, przywiezionych przez osoby powracające z krajów o dużej liczbie zachorowań. Jak informuje Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Rzeszowie, w Polsce rejestruje się do kilkudziesięciu takich przypadków rocznie.
Małe owady, duży problem - ale poza Polską
Na świecie komary uchodzą za jedne z najgroźniejszych owadów, ponieważ odpowiadają za przenoszenie wielu poważnych chorób zakaźnych, takich jak malaria, denga, chikungunya czy wirus Zika. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, komary przyczyniają się rocznie do około 700 tysięcy zgonów, głównie w krajach położonych w strefach okołorównikowych.
Skala problemu jest ogromna. Przykładowo, w 2023 roku odnotowano na świecie około 263 milionów przypadków malarii. A według raportu PAHO z 2024 roku, w tzw. regionie Ameryk w 2024 roku zgłoszono ponad 12,9 mln podejrzeń dengi - z czego ok. 6,86 mln potwierdzono laboratoryjnie. Najwięcej zgłoszeń pochodziło z m.in. Brazylii, Meksyku czy Kolumbii.
Należy podkreślić, że największe zagrożenie dotyczy regionów o cieplejszym klimacie, w tym państw Afryki Subsaharyjskiej i Azji Południowo-Wschodniej, a także wielu krajów Ameryki Łacińskiej.
iStockW Polsce komary występują powszechnie, jednak ich znaczenie epidemiologiczne jest niewielkie. Nie przenoszą groźnych wirusów tropikalnych, a ryzyko zakażeń dotyczy wyłącznie przypadków przywiezionych z zagranicy.
Komary w liczbach
Komary można spotkać niemal wszędzie, poza obszarami o bardzo niskich temperaturach jak Antarktyda. Naukowcy opisali dotąd ponad 3,5 tysiąca gatunków tych owadów, z czego w naszym kraju żyje około 50.
ZOBACZ: Najpiękniejsze koty rasowe w Polsce. Jedna z ras szczególnie podbija serca
Szacuje się, że dorosła samica potrafi pobrać od 0,001 do 0,01 mililitra podczas jednego ukąszenia, a jej lot trwa zwykle zaledwie kilkadziesiąt sekund. Rozwój komara przebiega w czterech etapach: od jaja, przez larwę i poczwarkę, aż do owada dorosłego. W sprzyjających warunkach całość może zamknąć się w niespełna tygodniu (ok. 5–6 dni), choć zazwyczaj trwa do dwóch tygodni (14 dni). Jaja składane są w skupiskach po kilkaset sztuk i wymagają kontaktu z wodą, aby mogły się rozwinąć.
Jak chronić się przed komarami w podróży i w Polsce?
W tropikalnych krajach najlepiej działa zasada "im mniej odsłoniętej skóry, tym lepiej". Warto zabrać przewiewne ubrania z długim rękawem i nogawką, spać pod moskitierą, a wieczorem stosować sprawdzone repelenty.
W Polsce ochrona wygląda podobnie, choć tu chodzi głównie o komfort. Podczas letnich wieczorów najlepiej spryskać odsłoniętą skórę środkiem na komary, założyć bluzę czy koszulę i unikać przebywania przy zbiornikach wodnych (zwłaszcza przy zmierzchu).
Czytaj więcej