Uwaga na kleszcze. Jeden moment decyduje o skuteczności leczenia boreliozy

Lato sprzyja aktywności kleszczy. Pajęczaki te występują m.in. w parkach i lasach, które w ciepłych miesiącach odwiedzane są przez wiele osób. Ukąszenia często pozostają niezauważone. Ich konsekwencją może być zakażenie poważnymi chorobami, w tym boreliozą. Wczesna reakcja ma ogromne znaczenie dla skuteczności leczenia.
W Polsce odnotowuje się coraz więcej przypadków boreliozy. Według danych Państwowego Zakładu Higieny, w 2024 roku rozpoznano ją ponad 29 tys. razy, o 4 tys. więcej niż rok wcześniej. Choroba, wywoływana przez bakterie z rodzaju Borrelia, może rozwijać się bezobjawowo nawet przez kilka miesięcy. Im wcześniej zostanie wykryta, tym większe są szanse na całkowite wyleczenie.
Borelioza. Trzeba działać szybko
Najważniejszym momentem w walce z boreliozą jest szybkie rozpoczęcie terapii. To właśnie czas decyduje o jej skuteczności. Jednym z najbardziej charakterystycznych objawów jest tzw. rumień wędrujący. To pierścieniowe zaczerwienienie wokół miejsca ukąszenia, pojawiające się zazwyczaj po kilku dniach.
W niektórych przypadkach występują również objawy przypominające infekcję wirusową, takie jak gorączka, bóle głowy, mięśni czy stawów. Symptomy te nie powinny być lekceważone, a zanik rumienia nie jest równoznaczny z wyzdrowieniem.
ZOBACZ: Kleszcze chętniej wybierają osoby z tą grupą krwi. Eksperyment naukowców
Skuteczne leczenie boreliozy opiera się na antybiotykoterapii trwającej zazwyczaj od dwóch do czterech tygodni. Zaniedbanie terapii może prowadzić do poważnych powikłań, w tym zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zaburzeń rytmu serca czy przewlekłych problemów ze stawami - ostrzega Główny Inspektorat Sanitarny. Obecnie nie istnieje szczepionka chroniąca przed boreliozą.
Kleszcze czyhają. Jak się przed nimi ochronić?
Kleszcze żerują nie tylko latem, ich aktywność rozpoczyna się wczesną wiosną i trwa do późnej jesieni. Pasożyty te bytują w trawie, krzewach i zaroślach, zazwyczaj nie wspinają się wyżej niż na 1,5 metra. Poszukując żywiciela, reagują na bodźce (ciepło ciała, ruch, zapach potu i wydychany dwutlenek węgla). Największa aktywność przypada zazwyczaj na godziny poranne i późne popołudnie.

Podczas spacerów po terenach zielonych zaleca się:
- stosować odstraszające repelenty
- włożyć zakryte buty, długie spodnie i bluzę z długim rękawem
- unikać przedzierania się przez bujną roślinność
Jasna odzież pozwala łatwiej dostrzec ciemne pasożyty. Po powrocie z terenów zielonych warto dokładnie obejrzeć całe ciało, ze szczególnym uwzględnieniem karku, pachwin, skóry głowy oraz okolic za uszami.
Kleszcz w skórze. Co robić?
Mimo zachowania ostrożności może dojść do ukąszenia. W takiej sytuacji zaleca się precyzyjne usunięcie kleszcza za pomocą pęsety lub specjalnego przyrządu, chwytając go tuż przy skórze i pociągając zdecydowanym ruchem w górę. Nie należy wykręcać kleszcza, usuwać go palcami ani smarować żadnymi substancjami.
ZOBACZ: Kleszcze znów atakują. To może być najgorszy sezon od lat
Miejsce ukąszenia należy zdezynfekować i przez kolejne tygodnie obserwować. W razie pojawienia się rumienia lub objawów grypopodobnych, niezbędna jest konsultacja z lekarzem.
Czytaj więcej