"Nieproporcjonalna do zjawiska". NIK o reakcji państwa na pandemię
- Mówiąc wprost, zakupiono za dużo szczepionek, z których część przeterminowała się i konieczna była ich utylizacja - przekazał na konferencji prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś. Dodał, że na przeciwdziałanie pandemii COVID-19 państwo wydało ponad 271 mld zł, z czego 20 mld zł NIK uznała za wydatki niegospodarne.
"Reakcja podmiotów odpowiedzialnych za zdrowie obywateli, choć spójna z odpowiedzią większości państw na COVID-19, była nieproporcjonalna do zjawiska, z jakim faktycznie mieliśmy do czynienia. (...) Wprowadzanie obostrzeń odbywało się w sposób chaotyczny, ad hoc, w oparciu o dane, które nie były kompletne i rzetelne, a tym samym wiarygodne" - stwierdziła Izba.
- Odpowiedzialne organy i instytucje państwa, podmioty lecznicze i służby nie były przygotowane na wybuch epidemii - podkreślił Marian Banaś na poniedziałkowej prezentacji raportu "Epidemia COVID-19 - czas chaosu i nietrafionych decyzji - wybrane zagadnienia w świetle ustaleń kontroli NIK".
NIK: Wątpliwe wydatki publiczne w czasie pandemii COVID-19
Banaś przekazał, że w świetle istniejących przepisów o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 - tzw. specustawą - wprowadzono zmiany w porządku publicznych, które oznaczało jeszcze większe nakazy i zakazy. NIK oceniła, że wątpliwe było poszanowanie w tym czasie wolności obywateli. - Specustawa zniosła także mechanizmy zabezpieczające prawidłowe wydatkowanie środków publicznych - powiedział prezes NIK.
- W związku z tym, że szereg regulacji wprowadzonych na podstawie specustawy budził poważne zastrzeżenia NIK, złożyłem do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z Konstytucją RP specustawy i jej nowelizacji z 31 marca 2020 roku. I do dnia dzisiejszego ten wniosek nie został rozpatrzony - dodał.
ZOBACZ: Zmiany w resorcie zdrowia. Podano nazwiska nowych wiceministrów
Najwyższa Izba Kontroli przyjrzała się również sprawie wsparcia publicznego dla przedsiębiorców, którzy mieli ucierpieć na wybuchu pandemii koronawirusa. Jak podkreślił Banaś, organ ocenił tę pomoc krytycznie. - (Środki - red.) trafiały nie tylko do tych, którzy ich potrzebowali - zaznaczył.
"Za dużo szczepionek", "niegospodarnie wydane 20 mld zł"
Zdaniem prezesa NIK, system wsparcia polskiego biznesu został zaprojektowany źle, bez nadzoru i bez kontroli. Podczas swojego przemówienia odniósł się też do programu szczepień i działalności szpitali tymczasowych w tamtym okresie. Przypomniał, że Polska przeznaczyła na ten cel ponad 271 miliardów złotych. - Z tej sumy wydatkowanie 20 mld zł Izba oceniła jako niegospodarne - dodał prezes.
- Te pieniądze pochodziły z obligacji, czyli de facto z pożyczek, które będzie trzeba spłacać. Poza tym nie stosowano ustawy o prawie zamówień publicznych, jak również rygoru wynikającego z ustawy o finansach publicznych - wyjaśnił Marian Banaś.
ZOBACZ: Zmiany w resorcie zdrowia. Gawkowski: Ta decyzja mi się nie podoba
Na koniec wystąpienia podczas prezentacji raportu szef NIK przekazał, że w ocenie organu minister zdrowia nierzetelnie oszacował zapotrzebowanie na zakup szczepionek. - Mówiąc wprost, zakupiono za dużo szczepionek, z których część przeterminowała się i konieczna była ich utylizacja - powiedział.
