Name: "Kamery pojechały, rząd pojechał i dziękuję". Mieszkańcy Wyryk czekają na odbudowę domu
Uploaded: 2025-10-27T19:23:00+01:00
Duration: 2 min 43 s
Description: "Kamery pojechały, rząd pojechał i dziękuję". Mieszkańcy Wyryk czekają na odbudowę domu

17 stycznia 1918 r. w Zakopanem urodziła się Helena Marusarzówna, narciarka, wielokrotna mistrzyni Polski. W czasie II wojny światowej działała w konspiracji niepodległościowej, pełniąc funkcję kuriera tatrzańskiego. Została zamordowana przez Niemców w 1941 r. w Tarnowie.

Mistrzyni sportów narciarskich i żołnierz AK. 104 lata temu urodziła się Helena Marusarzówna — ADRIAN GLADECKI/REPORTER

Kiedy zaczęła się wojna, Helena Marusarzówna, podobnie jak jej rodzeństwo, wstąpiła do ruchu oporu

Zobacz więcej

Pochodziła z ubogiej, góralskiej rodziny, miała pięcioro rodzeństwa. Jednym z jej braci był Stefan Marusarz, polski narciarz i skoczek, czterokrotny olimpijczyk. W uznaniu za jego zasługi sportowe i patriotyczną postawę, w 1989 roku nazwano jego imieniem skocznię Wielka Krokiew w Zakopanem.

Helena Marusarzówna w dzieciństwie startowała w zawodach narciarskich, które organizował dla najmłodszych Kornel Makuszyński. Gdy dorosła, wstąpiła do sekcji narciarskiej Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Zakopanem. Siedmiokrotnie zdobyła tytuł mistrzyni polski w narciarstwie alpejskim. Wybuch wojny przerwał jej karierę - czytamy o Helenie Marusarzównie na stronie Instytutu Pamięci Narodowej.

Żołnierz AK i kurier tatrzański

Kiedy zaczęła się wojna, Helena Marusarzówna, podobnie jak jej rodzeństwo, wstąpiła do ruchu oporu. Jak opisuje w "Przeglądzie Historyczno-Oświatowymi" Karol Szafranek, "mimo niebezpiecznej funkcji starała się chronić najbliższych, między innymi właśnie dlatego nie wtajemniczała rodziców w realizowane działania".

Po koniec 1939 r. Helena wstąpiła do bazy działającej pod kryptonimem "Romek", podporządkowanej Związkowi Walki Zbrojnej (ZWZ). Przejmowała od kurierów dokumenty i przekazywała je pod wskazany adres. Wśród przerzucanych papierów były pieniądze na działalność konspiracyjną, rozkazy i meldunki. ZWZ rozpoczął także akcję polegającą na utrzymywaniu łączności między opanowaną przez Niemców Polską a władzami na emigracji - przypomina historię Marusarzównej serwis sportowcydlaniepodleglej.pl.

Jej odwaga dorównywała urodzie! ❤
17 stycznia 1918 roku urodziła się Helena Marusarzówna, mistrzyni sportów narciarskich, żołnierz ZWZ-AK, kurierka podczas II Wojny Światowej.

Aresztowana przez gestapo, torturowana - nikogo nie wydała, rozstrzelana w 1941 roku.
Miała 23 lata. pic.twitter.com/lVslVOmvNz
— Nie zapomnij o nas (@NieZapomnijONas) January 17, 2022

Młoda kurierka organizowała przerzuty z Zakopanego, przez Tatry i Słowację, na Węgry. Pokonywała trasę z Zakopanego do Budapesztu, przekazując materiały dla Polskiego Państwa Podziemnego.

W marcu 1940 r. została zatrzymana przez słowacką służbę graniczną i przekazana Niemcom. Była torturowana, lecz nie zdradziła współtowarzyszy.

Za swoje działania została rozstrzelana przez Niemców 12 września 1941 r. w Pogórskiej Woli koło Tarnowa. W chwili śmierci miała 23 lata. W 1958 szczątki bohaterki przewieziono do Zakopanego i pochowano na Pęksowym Brzyzku.

Widziałeś coś ważnego? Przyślij zdjęcie, film lub napisz, co się stało. Skorzystaj z naszej Wrzutni

WIDEO: "Kamery pojechały, rząd pojechał i dziękuję". Mieszkańcy Wyryk czekają na odbudowę domu