Prezydent: złożę w Senacie wniosek, aby referendum ws. konstytucji odbyło się 10 i 11 listopada

Prezydent podkreślił że "mamy wyjątkowy rok, rok stulecia odzyskania niepodległości, rok absolutnie szczególny". "Jestem przekonany, że także, i w tym sensie symbolicznym, dla każdego z nas niezwykle ważny" - powiedział Andrzej Duda.

"Polacy powinni powiedzieć, jakiej chcą Polski"

- To właśnie w tym roku, powinniśmy na te wielkie pytania, dotyczące przyszłości Rzeczypospolitej odpowiedzieć. Chciałbym i złożę w Senacie stosowny wniosek, aby referendum konsultacyjne ws. konstytucji - gdzie wszyscy Polacy będą mogli wypowiedzieć, co do swojej wizji przyszłego ustroju Polski, co do tego, czego chcą i czy chcą - odbyło się w tych wielkich listopadowych datach - 10 i 11 listopada tego roku - zapowiedział prezydent.

- Apeluję do państwa o obecność na tym referendum, proszę, abyście przyszli i w to wielkie święto powiedzieli, jakiej Polski chcecie - powiedział Andrzej Duda do zgromadzonych na Placu Zamkowym.

Prezydent mówił, że Polacy zasługują na suwerenne, silne, z roku na rok mocniejsze państwo, sprawnie działające, ze sprawiedliwymi sądami, dobrze funkcjonującym wymiarem sprawiedliwości, z uczciwą i dobrze funkcjonującą administracją, z uczciwą władzą, która dobrze zarządza krajem i sprawami społecznymi, z mocnymi gwarancjami podstawowych praw obywatelskich i podstawowych praw socjalnych, z mocnymi gwarancjami dla polskiej rodziny.

"Trzeba mieć zaufanie do mądrości ludzi"

- Z mocnymi gwarancjami dla polskiego ustroju i dla polskiego prawodawstwa, przede wszystkim dla polskiej konstytucji. Krótko mówiąc, z gwarancjami suwerenności państwowej - podkreślił Duda.

Prezydent przypomniał też, że w czasie kampanii wyborczej w 2015 r., kiedy ubiegał się o urząd prezydenta, wielokrotnie mówił, że Polacy powinni decydować o swoich sprawach.

- Mówiłem, że trzeba mieć zaufanie do mądrości ludzi, do mądrości społeczeństwa. Ja chcę się do tej społecznej mądrości odwołać, chcę się odwołać do waszej, do państwa odpowiedzialności za sprawy kraju, za naszą wspólną Rzeczpospolitą - wskazywał. Dlatego też - tłumaczył prezydent - zapowiedział, że będzie chciał, aby zostało przeprowadzone referendum konsultacyjne ws. przyszłej konstytucji RP.

- Czyli chciałabym, aby to właśnie naród, aby polskie społeczeństwo zostało zapytane przez rządzących o to, w jakim kierunku chce, żeby podążały polskie sprawy ustrojowe, które kwestie są z konstytucyjnego - tego fundamentalnego - punktu widzenia najważniejsze - oświadczył.

- Konstytucja 3 Maja stała się przełomem w polskiej historii ustrojowej, ale nie stała się wielkim przełomem dla Polski w jej dziejach, była testamentem - mówił w czwartek podczas uroczystości z okazji święta Konstytucji 3 Maja prezydent Andrzej Duda.

W uroczystości na Placu Zamkowym w Warszawie uczestniczył także m.in. premier Mateusz Morawiecki wraz z ministrami oraz marszałek Senatu Stanisław Karczewski.

Przed wystąpieniem prezydenta odczytana została preambuła Konstytucji 3 Maja oraz odśpiewano pieśń "Witaj majowa jutrzenko".

- Jakże wiele radości i optymizmu jest w tej pieśni - "Witaj majowa jutrzenko", "Witaj maj, trzeci maj, dla Polaków błogi raj". To 227 lat temu opodal, w ówczesnym Pałacu Radziwiłłowskim, dziś Pałacu Prezydenckim odczytywano projekt Konstytucji 3 Maja, ustawy rządowej, która miała dla Polski stać się przełomem ustrojowym" - mówił Duda.

"Była raczej testamentem Rzeczpospolitej" 

Jak przypomniał, wówczas, w 1791 r. Polska była już "rozdarta przez zaborców" - carską Rosję, Prusy i Austrię. Prezydent podkreślił, że wówczas patrioci marzyli o Polsce silnej, sprawiedliwej, która odzyska swoją pozycję z XVI wieku.

- Konstytucja 3 Maja stała się przełomem, przełomem dla polskiej historii ustrojowej, bo niestety nie stała się wielkim przełomem dla Polski w jej dziejach, przede wszystkim ówczesnych. Nie uratowała Polski, jak później mówili jej współautorzy - Hugo Kołłątaj i Ignacy Potocki - była raczej testamentem Rzeczpospolitej" - powiedział prezydent.

Jak podkreślił, wkrótce po 3 maja 1791 r. Polska całkowicie zniknęła z mapy Europy. "Rozszarpana przez sąsiadów, którzy nie chcieli silnej Polski, którzy ewentualnie widzieli państwo słabe, które będzie można popychać, którym będzie można sterować, w którym będzie można mieć marionetkowego władcę, ale absolutnie nie godzili się na silne państwo o mocarstwowych ambicjach" - dodał prezydent.

Andrzej Duda zwrócił uwagę, że to do Konstytucji 3 Maja odwoływały się późniejsze pokolenia, ci, którzy odzyskiwali niepodległość 100 lat temu w 1918 r., to o Konstytucji "pamiętali ludzie walczący o wolną Polskę".

- To do Konstytucji 3 Maja odwoływaliśmy się później przez pokolenia, to do Konstytucji 3 Maja odwoływali się ludzie, którzy stworzyli później wielki, wspaniały ruch NSZZ Solidarność - największy ruch społeczny na świecie, który złamał dominację komunizmu w naszej części świata - podkreślił prezydent.

Pierwsza w Europie, druga na świecie

Konstytucja 3 Maja była pierwszą w Europie, a drugą po konstytucji Stanów Zjednoczonych spisaną ustawą zasadniczą na świecie. Ustawa Rządowa z 3 maja 1791 r. stanowiła zwieńczenie reform Rzeczpospolitej podjętych w okresie obrad Sejmu Czteroletniego (1788-1792).

W miejsce wolnej elekcji wprowadzała w Polsce ustrój dziedzicznej monarchii konstytucyjnej. Religii katolickiej przyznawała pozycję uprzywilejowaną, zapewniając tolerancję dla innych wyznań. Przyjęła trójpodział władzy na: prawodawczą, wykonawczą i sądowniczą. Zachowywała też stanową strukturę społeczeństwa, otwierając jednocześnie perspektywy dalszych przekształceń ustroju.

PAP

WIDEO: Ostre spięcie w studiu. "Rozumiem, że pan jest ważniejszy od sądu"