Naukowcy zmienili jądro komórki owcy w plemnik. Jesteśmy bliżej klonowania ginących gatunków

Technologie
Naukowcy zmienili jądro komórki owcy w plemnik. Jesteśmy bliżej klonowania ginących gatunków
Flickr/Giuseppe Milo/CC BY 2.0

Zaledwie 48 godzin potrzeba, by przekształcić jądro pobranej od owcy komórki - fibroblastu - w plemnik. Odkrycie wymagało jednak wieloletniej współpracy naukowców z Francji, Polski i Włoch. Będzie ono miało ogromy wpływ na badania na przykład nad klonowaniem ginących gatunków.

Jak wykazali naukowcy, wystarczy pobudzić do działania tylko jeden gen (hPrm1), kodujący wytwarzanie protaminy, aby jądro pobranej od owcy komórki ciała - fibroblastu - w ciągu 48 godzin uzyskało strukturę typową dla główki plemnika. Zwykły plemnik owcy ma jeszcze wić i jest dwukrotnie mniejszy (komórka ciała ma w sobie materiał genetyczny ojca i matki, plemnik ich syna - tylko połowę).


Protaminy to białka, dzięki którym materiał genetyczny w plemniku jest bardzo ciasno upakowany. Przerabiając jądro komórkowe na plemnik można będzie ułatwić badania nad klonowaniem i obniżyć ich koszt.

 

10 lat prac badawczych


Publikacja wyników w prestiżowym piśmie "Cell Reports" jest uwieńczeniem 10 lat pracy nad re-modulacją i re-programowaniem somatycznego jądra komórkowego. Autorami badań są naukowcy z Włoch, Francji i Polski. Główni autorzy, dr Domenico Iuso oraz dr Marta Czernik, są silnie powiązani z krakowskim środowiskiem naukowym: dr Iuso część swoich badan prowadził w Instytucie Zootechniki w Krakowie a dr Czernik jeden ze swoich doktoratów ukończyła w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Ci młodzi naukowcy pracowali, a wcześniej przygotowywali prace dyplomowe i doktorskie pod kierunkiem kolejnego autora publikacji, prof. dr hab. Grażyny Ptak.


Prof. Grażyna Ptak, embriolog, reprezentująca Instytut Zootechniki, rozpoczęła prace nad przeprogramowaniem jądra komórkowego we Włoszech już w 2008 roku, dzięki uzyskaniu funduszy z najbardziej prestiżowego unijnego programu IDEAS promującego badania naukowe.


Badaniami ze strony włoskiej kierował prof. Pasqualino Loi przy współpracy z pozostałymi naukowcami z Włoch oraz z Francji.

 

Można będzie wyhodować zwierzęta o szczególnych cechach 


Jak zaznaczyła prof. Ptak, opublikowana właśnie praca będzie miała ogromny wpływ na rozwój badań podstawowych z dziedziny biologii komórkowej. Będzie też ważna dla rozwoju technologii uzyskiwania zwierząt transgenicznych używanych w medycynie, na przykład transplantologii, a także w klonowaniu ginących gatunków czy zwierząt hodowlanych o szczególnie korzystnych cechach genetycznych. 


PAP

grz
Czytaj więcej

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi newsami?

Jesteśmy w aplikacji na Twój telefon. Sprawdź nas!

Przeczytaj koniecznie