Spadł optymizm dyrektorów finansowych w Polsce

Dyrektorzy finansowi (CFO) uważają, że polska gospodarka znajduje się w dobrej kondycji, rośnie jednak poczucie niepewności i spada optymizm zarządzających finansami firm - wynika z opublikowanego w środę przez Deloitte badania dyrektorów finansowych CFO Survey.

W komunikacie Deloitte wskazano, że aż sześciu na dziesięciu badanych uważa, że mamy obecnie do czynienia z wysokim poziomem niepewności ekonomicznej. W Europie Zachodniej taką opinię wyraża aż 70 proc. CFO. Zdaniem ekspertów z Deloitte, w Polsce przyczyny tego pogorszenia nastrojów są nieco inne niż w pozostałych krajach europejskich i wynikają z obawy o spadek popytu krajowego, rosnącej presji cenowej oraz niepewności wynikającej z zapowiadanych zmian legislacyjnych.

Optymizm netto (różnica osób wskazujących na poprawę sytuacji ekonomicznej i odsetek mówiących o jej pogorszeniu) ważony skalą PKB poszczególnych państw wynosi dla krajów Unii Europejskiej zaledwie 3 proc.

- Wśród polskich CFO także zanotowaliśmy istotnie obniżenie poziomu optymizmu, choć jego poziom jest dużo wyższy niż w innych krajach unijnych. W obecnej fali badania poziom ten wynosi 21 proc., podczas gdy pół roku wcześniej było to 32 proc. Taki spadek nastrojów na tle historycznych wyników może wskazywać, że możemy się spodziewać obniżenia tempa wzrostu PKB w perspektywie 6-12 miesięcznej - uważa partner w Dziale Konsultingu Deloitte Krzysztof Pniewski.

Zmiany legislacyjne ryzykowne dla gospodarki

- Polscy CFO nadal optymistycznie patrzą na rozwój polskiej gospodarki, a wahnięcia nastrojów i rosnący poziom niepewności ekonomicznej wiążą się z niewiadomą, która pojawia się zawsze, gdy sytuacja geopolityczna silnie się zmienia albo następuje zmiana rządów w kraju. Jest to tym bardziej naturalne, że jesteśmy obecnie świadkami wielu zapowiedzi zmian legislacyjnych, a te są zawsze dla gospodarki ryzykowne - dodał Pniewski.

Opinie CFO co do wysokości wzrostu PKB Polski na rok 2016 pokazują, że przewidują oni nieco niższy wzrost niż ten zapisany w założeniach budżetowych, wynoszący 3,8 proc. Aż 51 proc. z nich uważa, że sięgnie on 2,6-3,5 proc., czyli ich prognozy są zbieżne raczej z przewidywaniami OECD. Tylko 8 proc. respondentów sądzi, że będzie on wyższy niż 3,5 proc. Jednocześnie 76 proc. CFO oczekuje inflacji poniżej 2 proc., a 8 proc. prognozuje możliwość wystąpienia deflacji.

Wysoki poziom niepewności ekonomicznej

Zdaniem 44 proc. menedżerów odpowiedzialnych za finanse, bezrobocie będzie dalej się obniżać. Nie brakuje jednak opinii, że liczba bezrobotnych nieznacznie wzrośnie (20 proc. badanych). Prognozy kursu euro uległy niewielkiej zmianie w porównaniu z poprzednią falą badania - 79 proc. dyrektorów uważa, że będzie on się kształtował w przedziale 4,10-4,40 zł (5 proc. wyżej niż prognozy z zeszłego roku, które kształtowały się na poziomie 4,00 - 4,29 zł).

Zgodnie z badaniem poziom niepewności ekonomicznej w Polsce zwiększył się, wracając do poziomu z lat 2012-2013. Sześciu na dziesięciu badanych uważa, że mamy do czynienia z wysokim poziomem niepewności. Pół roku wcześniej było to 33 proc. Zaledwie 26 proc. uważa poziom niepewności za standardowy, podczas gdy w poprzedniej fali badania było to aż 56 proc. Również CFO z Europy Zachodniej odczuwają wysoki poziom niepewności - tam zdecydowana większość (około 70 proc.) dyrektorów odpowiedzialnych za finanse uważa, że obecnie niepewność jest wyższa niż przeciętnie - może być to spowodowane ryzykiem Brexitu, spowolnieniem w Chinach i wyzwaniami geopolitycznymi, w tym kryzysem migracyjnym i zagrożeniem terrorystycznym.

Niedobry czas na podejmowanie ryzyka

- Wydaje się, że polscy CFO są bardziej przyzwyczajeni do niepewności i inaczej oceniają jej poziom niż zachodni koledzy. Inne są też przyczyny, które wpłynęły na pogorszenie nastrojów. Źródłem niepewności w Polsce jest bardzo silna konkurencja na rynku lokalnym, w tym obawa o spadek popytu krajowego, którą wyraża 18 proc. CFO i rosnąca presja cenowa, na którą wskazało 16 proc. Istotnym źródłem niepewności jest również zmienne prawo gospodarcze, które w ciągu sześciu miesięcy wzrosło w naszym rankingu z 11 do 14 proc. - mówi cytowany w komunikacie Deloitte dyrektor w Dziale Doradztwa Podatkowego tej firmy Robert Nowak.

Według niego nie dziwi więc fakt, że spadła liczba CFO, którzy uważają, że obecnie jest dobry czas na podejmowanie ryzyka (22 proc., spadek o 16 pp. procentowych w porównaniu do poprzedniej edycji badania). W krajach strefy euro było to 32 proc., w państwach poza strefą 24 proc.

Lepsze perspektywy finansowe

Z kolei 43 proc. dyrektorów finansowych uważa, że w porównaniu z sytuacją sprzed sześciu miesięcy perspektywy finansowe ich przedsiębiorstw w ciągu najbliższych miesięcy będą lepsze lub znacznie lepsze. W krajach strefy euro optymistycznie i raczej optymistycznie perspektywy dla swoich firm widzi jedynie 24 proc. ankietowanych, a poza strefą 26 proc. Odsetek dyrektorów finansowych w Polsce liczących na wzrost przychodów jest najwyższy w Europie (76 proc.), z czego aż 21 proc. przewiduje, że wzrost ten będzie znaczący. W krajach strefy euro było to odpowiednio 66 i 9 proc.

Dyrektorzy finansowi byli pytani również o Umowę o Transatlantyckim Handlu i Partnerstwie Inwestycyjnym (TTIP) pomiędzy UE i USA. Ma ona ustandaryzować regulacje dotyczące własności intelektualnej, prawa pracy i ochrony środowiska.

- Największymi zwolennikami TTIP są CFO ze Szwecji, Belgii, Portugalii i Niemiec. Najmniej zainteresowani wydają się być CFO z Rosji (14 proc.) i Turcji (11 proc.) - krajów niepodlegających traktatowi. Ale większość CFO (73 proc.) uznała, że umowa nie będzie miała wpływu na ich firmy. W Polsce taką opinię wyraziło 76 proc. menedżerów. Być może przedsiębiorstwa, w których pracują nie prowadzą stosunków handlowych z USA lub nie rozumieją wpływu tych regulacji na biznes w Europie - napisano w komunikacie.

PAP

WIDEO - Co najmniej rok opóźnienia w budowie górskiego odcinka ekspresowej zakopianki