Rządzili na trzech kontynentach ponad 600 lat. Zmarła przedstawicielka dynastii Osmanów

Świat
Rządzili na trzech kontynentach ponad 600 lat. Zmarła przedstawicielka dynastii Osmanów
Wikimedia Commons/Domena Publiczna

W wieku 101 lat zmarła w Bejrucie Bilun Alpan, przedstawicielka tureckiej dynastii Osmanów. Władcy tej dynastii panowali w imperium osmańskim ponad 600 lat - od 1299 r. do 1922 r. To pod ich władzą muzułmanie zdobyli Konstantynopol, to ich rozgromiła armia Jana III Sobieskiego pod Wiedniem. Ostatnio dynastię Osmanów rozsławiły tureckie telenowele.

Bilun Alpan zmarła w szpitalu w Libanie z powodów naturalnych. Była wnuczką sułtana Abdülmecida Pierwszego, który rządził imperium w latach 1839-61. W wieku sześciu lat, w 1924 roku, wraz z resztą swojej rodziny została wydalona z kraju, który stawał się właśnie świecką, wojskową dyktaturą. Wcześniej, bo w 1922 r., obalony został ostatni sułtan imperium - Mehmed VI, który wyjechał z kraju w 1922 r. W 1924 r. zniesiono natomiast kalifat. 

 

Wygnana z Palestyny i Turcji, okradziona podczas wojny

 

Po wygnaniu najpierw zamieszkała we Francji, później przeprowadziła się do Jerozolimy, a od 1929 na stałe mieszkała w Bejrucie. W 1989 roku usiłowała wrócić do obecnej Turcji (która zezwoliła na wjazd kobiet z dynastii Osmanów w 1952 roku, a mężczyzn w 1974 roku), jednak szybko zrezygnowała, bo nie mogła się odnaleźć w tym kraju po zmianach. - Po przeprowadzce do Turcji, mój dom w Bejrucie został okradziony podczas wojny domowej. Byłam wygnana z Turcji, z Palestyny. Nie chcę zostawiać swojego domu. Jestem za stara na kolejne wygnanie - mówiła w 2017 roku w poświęconym jej filmie dokumentalnym. 

 

- Gdy słyszą słowo Turcja, na twarzach Osmanów pojawia się uśmiech. Potem, gdy pamiętają, że zostali wygnani z ojczyzny, ich twarze robią się czarne, szczególnie wśród seniorów - opowiada w filmie Orhan Osmanoğlu, wnuk sułtana Imperium Osmańskiego Abdülhamida II.

 

18 stycznia rodzina Osmanów będzie przyjmować kondolencje w parku Yildiz w Stambule, a następnie odbędą się modlitwy i uroczystość na cześć zmarłej. Ma w nich uczestniczyć Shahzade Harun Osmanoğlu, wnuk Abdülhamida II.

 

Upadek imperium

 

Dynastia Osmanów została założona w 1299 roku przez pierwszego sułtana imperium, Osmana I. Początkowo było to niewielkie państwo w północno-zachodniej Anatolii. Okres świetności dynastii Osmanów rozpoczął się w połowie XV wieku - w 1453 roku zdobyli Konstantynopol, który stał się ich stolicą (Stambułem), niedługo wcześniej podbili Bałkany i Grecję (w 1444 roku walcząc z nimi pod Warną zginął król Polski Władysław IV).

 

U szczytu potęgi, pod władzą Sulejmana Wspaniałego, w pierwszej połowie XVI wieku (rozsławionego w telenoweli "Wspaniałe Stulecie"), imperium obejmowało swym zasięgiem ponad 2 mln kilometrów kwadratowych na trzech kontynentach. Kontrolowało, w całości lub częściowo, Azję Mniejszą, Bliski Wschód, Europę Południowo-Wschodnią, Półwysep Arabski i Północną Afrykę.

 

W 1683 roku ich pochód w Europie zatrzymała armia pod dowództwem Jana III Sobieskiego. W XVIII i XIX wieku imperium podupadło i straciło na znaczeniu. Po przegranej w I wojnie światowej (byli sprzymierzeni z Cesarstwem Niemieckim i Austro-Węgrami) utraciło większość terytorium. W 1919 r. wybuchła wojna, która zakończyła się dojściem do władzy Mustafy Kemala Atatürka, obaleniem sułtanatu i kalifatu i proklamacją w 1923 republiki (która istnieje do dziś).

jm/dro/ Daily Sabah
Czytaj więcej

Chcesz być na bieżąco z najnowszymi newsami?

Jesteśmy w aplikacji na Twój telefon. Sprawdź nas!

Komentarze

Przeczytaj koniecznie