Od marca połączenie stanowisk Prokuratora Generalnego i ministra sprawiedliwości

"Prokurator Generalny uzyskuje prawo bezpośredniego kierowania prokuraturą, wydając zarządzenia, wytyczne i polecenia" - głosi uzasadnienie projektu nowego Prawa o prokuraturze autorstwa posłów PiS, który wpłynął do Sejmu 24 grudnia, a w poniedziałek ujawniono jego treść.

Zgodnie z nim Prokurator Generalny "odzyskuje realną władzę nad prokuraturą, z zachowaniem niezależności prokuratora w zakresie prowadzonego śledztwa". Według projektu prokurator jest obowiązany wykonywać zarządzenia, wytyczne i polecenia przełożonego prokuratora. Jeśli prokurator nie zgadza się z poleceniem co do czynności procesowej, może żądać zmiany polecenia lub wyłączenia go od czynności albo udziału w sprawie.

Powstanie Prokuratura Krajowa

W miejsce Prokuratury Generalnej ma zostać powołana Prokuratura Krajowa - jako centralny organ prokuratury, której zadaniem będzie m.in. zapewnienie obsługi zadań Prokuratora Generalnego.

Ponadto w Prokuraturze Krajowej będą mogły być prowadzone śledztwa w sprawach "o obszernym materiale dowodowym, a także zawiłych pod względem faktycznym lub prawnym" - niezależnie od ich właściwości miejscowej i rzeczowej, o czym będzie decydował Prokurator Generalny.

Powołanie prokuratur regionalnych w miejsce prokuratur apelacyjnych projekt uzasadnia z kolei tym, że "dotychczasowy charakter nadzorczo-sądowy zostanie zastąpiony skupieniem się tego szczebla prokuratury na ściganiu najpoważniejszych przestępstw".

Projekt znosi też obowiązującą obecnie kadencyjność funkcji kierowniczych w prokuraturze.

Koniec odrębności prokuratury wojskowej

Według dokumentu odrębna dziś prokuratura wojskowa stanie się częścią prokuratury powszechnej. Zachowana ma być funkcja zastępcy Prokuratora Generalnego ds. wojskowych, na poziomie Prokuratury Krajowej - departamentu ds. wojskowych, a na poziomie prokuratur okręgowych i rejonowych - wydziałów i działów ds. wojskowych.

Krajowa Rada Prokuratury od nowa

Zdaniem wnioskodawców obecną Krajową Radę Prokuratury, w której jest "silna reprezentacja przedstawicieli spoza prokuratury", czyli z Sejmu, Senatu i od prezydenta RP, wyposażono w niezwykle szerokie kompetencje kadrowe.

Do zadań nowo powołanej w miejsce KRP - a złożonej jedynie  z prokuratorów - Krajowej Rady Prokuratorów przy PG ma należeć m.in. wyrażanie opinii co do projektów aktów normatywnych dotyczących prokuratury oraz wytycznych Prokuratora Generalnego, oceny realizacji zadań i kandydatów na szefa oraz członków rady Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury. Prokuratorskie postępowania dyscyplinarne mają stać się jawne - i przez to mają toczyć się sprawniej.

Kontrola Prokuratora Generalnego nad działaniami służb

Projekt wprowadza zasadę, że Prokurator Generalny sprawuje kontrolę nad czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi służb specjalnych poprzez wgląd w materiały zgromadzone w toku tych działań. PG mógłby również "w szczególnie uzasadnionych wypadkach" znosić klauzule tajności nałożone przez inne instytucje - obecnie tylko wytwórca tajnego materiału może uchylić klauzulę, którą nałożył.

Ponadto Prokurator Generalny i szefowie prokuratur będą mogli osobiście przekazywać mediom informacje z toczącego się postępowania - oprócz informacji niejawnych. Nie będą ponosili w tym wypadku odpowiedzialności cywilnej i majątkowej.

Od 6 lat prokuratura jest niezależna od ministerstwa sprawiedliwości

Prokuratura została uniezależniona od ministerstwa sprawiedliwości w 2009 r. - prokurator generalny Andrzej Seremet zaczął urzędowanie z początkiem kwietnia 2010 r. Oddzielenie tych funkcji było realizacją programu wyborczego PO. Rozdział od początku krytykowało PiS, wskazując, że minister za pośrednictwem prokuratury powinien móc wpływać na politykę karną. Przywrócenie połączenia tych funkcji PiS zapowiadało w kampanii wyborczej. Potwierdził to Zbigniew Ziobro, obejmując urząd szefa resortu.

Kadencja Andrzeja Seremeta trwa do 31 marca 2016 r. Jeśli do tego czasu ustawa na powrót łącząca prokuraturę z rządem zostanie uchwalona, bezprzedmiotowy stanie się wybór następcy Seremeta. Jesienią tego roku Krajowa Rada Prokuratury i Krajowa Rada Sądownictwa wyłoniły kandydatów: Irenę Laurę Łozowicką i Krzysztofa Karsznickiego. Ostatecznego wyboru z tej dwójki miałby dokonać prezydent.

 

PAP

 

Czytaj więcej