Wydobyte z Wisły fragmenty Mostu Poniatowskiego można oglądać na wystawie

Na wystawie prezentowanych jest siedem granitowych detali stanowiących fragmenty ław odpoczynkowych, których na moście przed II wojną światową było czternaście, a także część oryginalnej żelaznej balustrady. Fragmenty te zostały przekazane do Muzeum Warszawy przez stołecznego konserwatora zabytków w depozyt. Kamienne dekoracje wydobyto z rzeki w październiku, w efekcie prowadzonych latem prac badawczych w korycie Wisły. Było to możliwe, bo rekordowo niski poziom wody odsłonił fragmenty dna, które zazwyczaj są zalane wodą. Za wydobycie z Wisły fragmentów ław, które prezentowane są na wystawie, odpowiadał zespół pod kierunkiem dra Huberta Kowalskiego z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego.

 

Zaplecki z herbami

 

"Najciekawszymi elementami dekoracji ław są zaplecki, na których znajdowały się herby guberni Królestwa Polskiego. Na wystawie można zobaczyć dwa z nich: herb guberni płockiej (baszta) i guberni piotrkowskiej (trzy wrzeciona - romby). Największy prezentowany element ma ponad 1,5 metra szerokości, najmniejszy około 60 cm" - informuje muzeum.

 

Plenerowa ekspozycja na dziedzińcu muzeum czynna będzie przez co najmniej rok, a oglądac ją można bezpłatnie.

 

fot. Muzeum Warszawskiej Pragi

Osiem przęseł i wieże

Most Poniatowskiego oddano do użytku w 1914 r. Miał długość 504 m i składał się z ośmiu stalowych przęseł, wspartych na siedmiu kamiennych filarach, licowanych granitowymi ciosami. Od strony Al. Jerozolimskich na most prowadził żelbetowy wiadukt o długości 701 metrów, na którym, przy przyczółkach, wzniesiono wieże.

Projekt oprawy architektonicznej mostu stworzył warszawski architekt Stefan Szyller. Zastosował formy wywodzące się z polskiego renesansu. Filary mostu zwieńczył elementami dekoracyjnymi, które od strony jezdni przybrały formę odpoczynkowych ławek. Z białego granitu finlandzkiego wykonała je następnie firma Braci Mazurskich, według projektu rzeźbiarza Zygmunta Otto.

 

Most dwukrotnie zniszczony

 

Przeprawa była dwukrotnie niszczona - w trakcie I i II wojny światowej - i dwukrotnie odbudowywana.

"13 września 1944 r. Niemcy wysadzili wszystkie warszawskie mosty, w tym Most Poniatowskiego. Podobnie jak w 1915 r., zniszczenia objęły cztery środkowe przęsła budowli. Do Wisły runęło sześć z czternastu ławek i część starych balustrad. Most został odbudowany w 1946 r. Nowe stalowe przęsła miały jednak inną konstrukcję, którą zaprojektował Stanisław Hempel (projektant m.in. wzmocnień konstrukcyjnych dwóch kamienic Muzeum Dawnej Warszawy, 1938). Zniszczonych ławek, których elementy spoczywały na dnie Wisły, nie odtworzono" - napisali organizatorzy ekspozycji.

 

PAP

Czytaj więcej